Succesverhalen
Op vrijdag 20 juni 2025 zijn op de Avond voor de Onderzoeksjournalistiek in Utrecht de ASN Aanmoedigingsprijs 2024 en De Loep 2024 uitgereikt. Met deze prijzen viert de Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ) jaarlijks de beste onderzoeksjournalistiek in Nederland en Vlaanderen.
Tijdens de Loep-uitreiking op 20 juni is bekendgemaakt dat Débora Votquenne de nieuwe voorzitter van de Vereniging Van Onderzoeksjournalisten is. Zij volgt Evert de Vos op, die 10 jaar lang de voorzittershamer hanteerde.
De Vrije Universiteit Amsterdam biedt samen met Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Onderzoeksjournalistiek de unieke mogelijkheid aan onderzoeksjournalisten om naast hun (onderzoeksjournalistieke) werkzaamheden te promoveren op het gebied van de Nederlandse en Vlaamse onderzoeksjournalistiek. Reageren kan tot 28 juni 2025.
Op de Avond van de Onderzoeksjournalistiek, op vrijdag 20 juni 2025, reikt de VVOJ de prijs voor de beste Nederlandse en Vlaamse onderzoeksjournalistiek uit. Drie talenten tot 30 jaar maken kans op het winnen van de ASN Aanmoedigingsprijs. De jury heeft de volgende producties genomineerd:
Adidas-sneakers (o.a. de Sama, Gazelle en Spezial) waren vorig jaar ontzettend populair. Op Instagram, TikTok en de straat kon je niet om de sneakers heen. Bovendien trokken de retro-modellen Adidas eigenhandig uit een financiële strop
Sinds de inval in Gaza delen Israëlische militairen veelvuldig foto’s en video’s op Instagram, TikTok of Facebook. Op die manier geven ze hun vrienden en familie een inkijkje in de voor anderen ontoegankelijke Gazastrook. Maar waar sommige posts bestaan uit vrolijke groepsfoto’s en selfies, hebben andere beelden een veel duisterder randje. Militairen plunderen huizen, steken voedsel in brand, spotten met de islamitische gebedsoproep, blazen lachend scholen op, spelen vernederend met Palestijnse lingerie of martelen gevangen; ze leggen alles vast én plaatsen het op sociale media.
De Nationale Opera in Amsterdam haalde begin 2024 de Oekraïense regisseur Andriy Zholdak binnen voor de opera Fidelio. Zholdak staat in de operawereld bekend als autoritair, impulsief en vrouwonvriendelijk. Tijdens een persconferentie in 2016 vergelijkt hij zichzelf met een ‘nazi’ en zijn manier van regisseren met een ‘concentratiekamp’; bij een opera in Hongarije slaat hij in de pauze van een première een Roemeense actrice in haar gezicht, omdat hij ontevreden is met hoe zij speelt.
Voorafgaand aan de Loep-uitreiking op vrijdag 20 juni in Utrecht, organiseren we voor het tweede jaar de VVOJ Masterclasses.
Interactieve deepdives met (internationale) trainers van naam om je onderzoeksjournalistieke kennis én vaardigheden te verdiepen. Elke masterclass duurt drie uur en heeft een beperkt aantal deelnemers voor een goede interactie. Er zijn masterclasses voor zowel starters als gevorderden in de onderzoeksjournalistiek. Kaartjes kosten 125 euro voor leden en 250 euro voor niet-leden. Dat is inclusief twee masterclasses, een lunch, koffie en thee en borrel.
De VVOJ Masterclasses worden mede mogelijk gemaakt door de ASN Bank en het Instituut voor Media van de Hogeschool Utrecht en in samenwerking met het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten.
Locatie: Domstad | Koningsbergerstraat 9, 3531 AJ Utrecht
De VVOJ-Regiomiddag in Delft bood een gevarieerd programma met informatie over fondsen, inspirerende journalistieke verhalen, tips, en nieuwe tools. Wil je terugkijken? Een kort verslag en de presentaties zijn toegevoegd aan de site. Benieuwd naar de volgende Regiomiddag? Die is dinsdag 7 oktober in Groningen.
Voorafgaand aan de Loep-uitreiking op vrijdag 20 juni in Domstad in Utrecht organiseert de VVOJ opnieuw de VVOJ Masterclasses. Interactieve deepdives met (internationale) trainers van naam om je onderzoeksjournalistieke kennis én vaardigheden te verdiepen. Met onder meer: Karel Degraeve (VRT) over AI in de onderzoeksjournalistiek, Alison Killing (FT) over het onderzoeken van China op basis van satellietbeelden en handelsstromen, Tom Kreling (NRC) en Merijn Rengers (NRC) over financiële onderzoeksjournalistiek, Leon Giesen (Mondo Leone) met een Meesterklas Vertellen en Dirk Mostert en Hester van Yperen (KRO-NCRV) over wederhoor in de onderzoeksjournalistiek.
Hoe kan het dat glyfosaat, ondanks zorgen bij wetenschappers over de mogelijke gezondheidsrisico’s, toch weer werd toegelaten?
Veel boeren zeggen niet zonder glyfosaat te kunnen. Het bestrijdingsmiddel is zeer effectief en daarom ook de meest gebruikte onkruidverdelger ter wereld. Maar hoe veilig is glyfosaat? Wetenschappers die in opdracht van de Wereldgezondheidsorganisatie het bestrijdingsmiddel onderzochten, concludeerden dat het waarschijnlijk kankerverwekkend voor mensen is. Toch is het gebruik onlangs weer voor tien jaar toegestaan door de Europese en nationale pesticideautoriteiten.
Huisartsenketen Co-Med wilde zoveel mogelijk omzet genereren en nieuwe praktijken verwerven. De zorg voor patiënten was van ondergeschikt belang. Uit dit onderzoek van NRC blijkt onder meer dat zorgdeclaraties werden opgehoogd, medewerkers onder druk gezet, winstcijfers opgeblazen, en contracten met terugwerkende kracht werden aangepast. De bedrijfstop gebruikte premiegeld – bedoeld voor patiëntenzorg – voor excessieve privé-uitgaven en kocht er nieuwe praktijken van. Dat bleek een piramidespel: de gegarandeerde inkomstenstroom van nieuwe huisartsenpraktijken was nodig om verder te groeien
