Controlerend, Longlist

Zelfverrijking, fraude-aangifte en ondermaatse zorg: hoe Co-Med pokerde met praktijken en de patiënten verloren

NRC
Lineke Nieber en Jeroen Wester
Kranten Two-tone

Huisartsenketen Co-Med wilde zoveel mogelijk omzet genereren en nieuwe praktijken verwerven. De zorg voor patiënten was van ondergeschikt belang. Uit dit onderzoek van NRC blijkt onder meer dat zorgdeclaraties werden opgehoogd, medewerkers onder druk gezet, winstcijfers opgeblazen, en contracten met terugwerkende kracht werden aangepast. De bedrijfstop gebruikte premiegeld – bedoeld voor patiëntenzorg – voor excessieve privé-uitgaven en kocht er nieuwe praktijken van. Dat bleek een piramidespel: de gegarandeerde inkomstenstroom van nieuwe huisartsenpraktijken was nodig om verder te groeien

Toezichthouders bagatelliseerden de problemen, hoewel er honderden klachten binnenkwamen over de slechte zorg en de wanpraktijken.

Het bedrijf spiegelde de situatie rooskleuriger voor dan die was, sjoemelde met contracten, en kreeg ook hulp uit onverwachte hoek: de zorgverzekeraars bleven de huisartsenketen steunen. Zorgverzekeraar CZ lobbyde bij de inspectie om de keten te sparen. Want waar moesten al die duizenden patiënten naartoe als de keten omviel?

Het was bij dit onderzoek zeer lastig om betrouwbare bronnen te vinden. Want velen bleken eigen belangen te hebben. Hub informatie was niet betrouwbaar bleek, of bronnen probeerden elkaar pootje te lichten. Soms verdwenen ze zomaar ineens van de radar, om veel later weer op te duiken.
Verschillende keren kwamen mensen terug op hun belofte om interne stukken te delen. Of de auteurs kregen stukken waarvan we niet konden achterhalen wat de feitelijke bedoeling of betekenis was: niet-ondertekende contracten, concepten van overeenkomsten of contextloze documenten.
Ze hebben de problemen overwonnen door veel tijd en energie te steken in gesprekken. Door steeds weer bij mensen terug te komen, of juist geduldig af te wachten, tot ze vrij durfden te spreken. Bewijsstukken hielpen weer andere bronnen een drempel over. Mensen durven vaak meer, als blijkt dat ook anderen hun informatie wilden delen.

Gerelateerde artikelen

Hoe kan het dat glyfosaat, ondanks zorgen bij wetenschappers over de mogelijke gezondheidsrisico’s, toch weer werd toegelaten?
Veel boeren zeggen niet zonder glyfosaat te kunnen. Het bestrijdingsmiddel is zeer effectief en daarom ook de meest gebruikte onkruidverdelger ter wereld. Maar hoe veilig is glyfosaat? Wetenschappers die in opdracht van de Wereldgezondheidsorganisatie het bestrijdingsmiddel onderzochten, concludeerden dat het waarschijnlijk kankerverwekkend voor mensen is. Toch is het gebruik onlangs weer voor tien jaar toegestaan door de Europese en nationale pesticideautoriteiten.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk