Titel: Werken met justitiedossiers
Spreker: Saskia Van Nieuwenhove
Datum: 20 november 2010, 10:45-12:00 uur
Moderator: Marjan Justaert
Aantal deelnemers: ongeveer 25
Tekst: Nick De Backer
Saskia Van Nieuwenhove is een freelance journaliste die regelmatig bijdragen levert voor Radio 1, Radio 2, Studio Brussel en televisiezenders Eén en VTM. Ze gaf een boeiende uiteenzetting over hoe je als onderzoeksjournalist moet omspringen met justitiedossiers.
Justitie is vaak een terrein vol hindernissen. Journalisten stuiten meer dan regelmatig op een muur van stilzwijgen. Ook Van Nieuwenhove krijgt vaak af te rekenen met een complete informatiestop bij rechters en jeugdinstellingen.
Maar ze heeft een troef achter de hand. Van Nieuwenhove heeft immers zelf een dossierverleden bij de jeugdrechtbank. Daarvan kan ze regelmatig handig gebruikmaken om meer informatie op te vissen.
Van Nieuwenhove vertelde ons wat meer over de methode die zij hanteert bij onderzoeksprojecten. Ze verwees naar de zaak rond de overleden kleuter Youssef.
Plots kwam in het nieuws dat de ouders aangehouden waren. Hoe komt dat zo plots? Als gedreven onderzoeksjournaliste begon Van Nieuwenhove meteen rond te bellen. Een verklaring van een betrokken partij was op dat moment immers broodnodig.
Door het gerecht werd een jeugdconsulent aangesteld. Van Nieuwenhove nam meteen contact op met hem. Ze nam geen genoegen met ‘geen commentaar’.
Uiteindelijk besloot Van Nieuwenhove naar de Marokkaanse gemeenschap toe te stappen. Eens ze het belang van het onderzoek bij hen zou kunnen aantonen, zou ze meer hulp krijgen uit Marokkaanse hoek.
Er kwam een vraag uit het publiek: ‘Als ik bepaalde mensen of instanties opbel, zeggen ze gewoon: “wij helpen jou niet”.’
Van Nieuwenhove gaf toe dat dit voor haar makkelijker ligt dan voor andere journalisten. Door haar jeugdrechterlijk verleden kennen vele opvoeders haar persoonlijk. Die positie is uiteraard vrij uniek. De opvoeders zijn dan ook vaak bereid haar verder te helpen.
Van Nieuwenhove vertelde eveneens dat het weleens handig is om te gaan luisteren naar parlementaire zittingen. Ze raadde ons aan ministers aan te spreken.
Een kritische opmerking kwam uit het publiek:
‘Doet u, door ministers te benaderen, niet aan campagne journalistiek?’
Van Nieuwenhove was die mening niet toegedaan. Volgens haar bleef ze steeds objectief en niet gebonden aan één partij.
De lezing werd beëindigd door een discussie over het verschil tussen onderzoeksjournalistiek en dagjournalistiek. Van Nieuwenhove’s uiteenzetting gaf dus voldoende stof tot nadenken.
