Kenniscentrum, VVOJ Jongeren

Beyond your world: van start in Johannesburg

Zes studenten reisden op 29 maart af naar Zuid-Afrika in het kader van het Beyond Your World programma van Lokaal Mondiaal. Daar verblijven ze twee weken in Johannesburg en Grahamstown. Ze maken kennis met de plaatselijke bevolking, houden interviews, en gaan reportages schrijven en filmen. Na de reis maken de studenten elk vier producties. VVOJ was voorafgaand aan de reis betrokken bij de voorbereidende workshops. De komende weken schrijven de studenten elk een blog voor de VVOJ over hun reis en hun ervaringen met onderzoek doen in het buitenland. Hier deel 3:  de eerste dagen in Johannesburg.

door Anouk Houtman
Twee dagen na onze aankomst in Johannesburg staat er een lezing door Leila Patel op de planning. Patel is directeur van het centrum voor sociale ontwikkeling in Afrika aan de Universiteit van Johannesburg. Maandag 31 maart vertrekken we naar de universiteit waar zij ons over haar meest recente onderzoek vertelt.

Het onderzoek dat Patel samen met haar team heeft gedaan, gaat over de relatie tussen het stemgedrag van armere stemmers en de sociale beurzen die zij al dan niet ontvangen.

Veel mensen zijn namelijk in de veronderstelling dat politieke partijen de stemmen van hun armere kiezers veilig kunnen stellen door middel van sociale steunprogramma’s. Ik denk dat het voor iedereen een interessant inzicht gaf om naar de aankomende verkiezingen te kijken. Zeker voor diegenen, waaronder ikzelf, die over een onderwerp gaan schrijven dat erg met de komende verkiezingen te maken heeft.

Het voelt bijzonder om na alle voorbereidingen dan eindelijk in het land van bestemming te zijn. Plotseling is het echt. Je leeft er maanden naartoe door de masterclasses, de redactievergaderingen, de speeddates met journalisten en de veiligheidstraining.

En dan eindelijk is het zo ver. Tijdens die maanden van voorbereiding bleef de reis zelf toch altijd iets wat in de toekomst lag, maar na aankomst in het hostel begint het dan toch echt. Mijn onderwerpen werden steeds duidelijker naarmate de reis dichterbij kwam en ook het maken van de nodige afspraken kwam daardoor steeds meer op gang.

Wat mij erg opviel tijdens het benaderen van contactpersonen vanuit Nederland is dat zo veel mensen bereid zijn je te helpen. In eerste instantie dacht ik juist dat dat nog wel eens een obstakel zou kunnen vormen, maar niets is minder waar.

Veelal was een afspraak geen enkel probleem, maar de exacte datum, locatie en tijd bleef vaak onduidelijk. Hierdoor waren veel van mijn afspraken “ergens gedurende de week”. Maar een telefoontje lost veel op, zo blijkt. De afspraken worden na aankomst in Zuid Afrika vanzelf duidelijker en het gezamenlijke afsprakenboekje raakt steeds voller.

Dat we met een groep in Zuid Afrika zijn, is heel fijn. Zo gaan we allemaal wel eens met een ander mee naar een afspraak. Ten eerste is het veiliger om samen te gaan, maar daarnaast is het vooral leuk om zo meer plekken in de stad te zien. Wat ook fijn is, is dat je elkaar hebt om mee te overleggen. Zowel over problemen als nieuwe verhaalideeën.

Dat het doen van voldoende onderzoek over je onderwerp belangrijk is, dat is wel gebleken. Sowieso werd het keer op keer benadrukt tijdens de redactievergaderingen, maar zelf kom je er ook gauw genoeg achter.

Pas toen ik echt in mijn onderwerpen dook, kreeg ik in de gaten hoe die in elkaar steken en wie ik daar het beste voor kan spreken. Ik merk dat ik het heel leuk vind om een onderwerp zo goed mogelijk te begrijpen. Dan kun je er naar mijn idee ook pas een goed stuk over schrijven. Hoe dichterbij ik bij mijn afspraken en interviews kom, hoe meer ik me realiseer hoe belangrijk het is om goed voorbereid te zijn.

Lastig vind ik het wel om te bepalen wanneer ik voldoende bronnen heb verzameld voor een onderwerp. Soms wil ik een onderwerp van zoveel verschillende kanten benaderen dat het eigenlijk te veel wordt.

Na overleg met Geesje of een aantal groepsgenoten blijkt dan ook dat tientallen bronnen niet altijd nodig zijn. Het hangt af van je invalshoek en het verhaal dat je wilt vertellen. Dat was voor mij wel een belangrijk leerpunt; het jezelf te moeilijk maken, werkt niet.

Gerelateerde artikelen

Corona of geen corona, de VVOJ heeft er een enthousiaste werkgroep bij: de jongeren. Ze waren al druk bezig met een eigen jongerenconferentie op poten te zetten, maar die is voorlopig uitgesteld. Binnen de vereniging zullen ze zich bekommeren om studenten en starters en meedenken over wat ze willen zien op de jaarlijkse conferentie.
Café Willem Slok (Utrecht) zit op maandagavond 5 maart stampvol. Voor zo’n 35 jonge collega’s vertellen Liza van Lonkhuyzen (NRC) en Danël Verlaan (RTL Nieuws) hoe je met techjournalistiek verder kunt gaan dan de nieuwste iPhone recenseren en écht nieuwe gegevens kunt opgraven.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk