De Loep, Longlist

De coup van Qatar

NRC
Joris Kooiman, Gabriella Ader, Enzo van Steenbergen,
Kranten Two-tone

De zesdelige podcastserie onderzoekt hoe de Golfstaten de macht grijpen in de voetbalwereld. In 2010 kreeg Qatar tot verrassing van velen het WK toegewezen. Sindsdien is het land uitgegroeid tot een van de machtigste landen in de grootste sport ter wereld, op de voet gevolgd door Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten.

De zoektocht laat zien hoe voetbaldromen van machthebbers in de Golf, wereldwijd levens veranderden. Van een Senegalese voetballer in een voorstad van Parijs tot een weduwe in een bergdorp in Nepal. De NRC-journalisten ontrafelden het masterplan waarmee Qatar het WK heeft binnengehaald en legden bloot hoe clubs als Manchester City en PSG werden gebruikt als geopolitieke wapens. Hiervoor interviewden zij zeker zestig betrokkenen, waarvan de helft werd opgevoerd in de podcastserie.

Daarnaast onderzochten ze de arbeidsomstandigheden van WK-arbeiders in Qatar én het politiek-economische systeem waar zij onderdeel van zijn. Zo werd de zaak bekeken van een medewerker van het uitvoerend comité die kritiek had op de omgang met arbeidsmigranten en uiteindelijk in de gevangenis belandde. Ook spraken de journalisten in Nepal teruggekeerde arbeidsmigranten, hun familieleden, artsen, onderzoekers, migratie-autoriteiten en arbeidsbureaus. Van de arbeiders in Qatar, durfden zeven te praten: beveiligers, schoonmakers, een huishoudelijke hulp.

Alle verhalen werden geverifieerd met behulp van arbeidscontracten, paspoorten, video’s, foto’s, medische documenten, verzekeringspapieren, rechtbankdocumenten, het verslag van een lijkschouwer, e-mails, visa, Whatsappberichten en spraakberichten.

Gerelateerde artikelen

Het verbouwen van soja in Brazilië en het vervoer ervan naar Europa leveren immense problemen op. Ine Renson maakte hierover een artikelenreeks voor De Standaard die de titel  ‘conflictsoja’ meekreeg. Onze vlees- en zuivelindustrie draaien op soja, de boon die is uitgegroeid tot hét krachtvoer om varkens, kippen en koeien snel te doen groeien. Internationale sojahandelaars zoals Cargill en Bunge, de voedingsindustrie en onze supermarkten beweren dat ze verantwoorde soja gebruiken. Dat blijkt niet zo te zijn. Ondoorzichtige aanvoerketens en fraude met eigendomstitels verhullen de werkelijke afkomst van de soja die we invoeren. De reeks verhalen volgt de sojaroute van de plantages in de Amazone en de Cerrado tot op onze keukentafel.

Het opsporingssysteem dat studiebeurzenverstrekker DUO hanteert rammelt en wijst als gevolg uitzonderlijk veel studenten met een migratieachtergrond aan als fraudeur, blijkt uit gezamenlijk onderzoek van Investico, het Hoger Onderwijs Persbureau en NOSop3. De risicoindicatoren waarmee het algoritme is gevoed zijn niet wetenschappelijk onderbouwd en de controleurs die huisbezoeken afleggen om vast te stellen of een student met een uitwonendenbeurs op het opgegeven adres woont, zijn vaak bevooroordeeld. De minister van Onderwijs heeft het opsporingssysteem na publicatie van het onderzoek onmiddellijk stilgelegd en heeft inmiddels zijn excuses aangeboden voor de indirecte discriminatie.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk