Controlerend, De Loep, Longlist

Genomineerd: Als het goede doel ontspoort

Knack
Ruben Brugnera en Marieke Brugnera
Redactie

De Belgische daklozenorganisatie Poverello heeft een armlastig imago, maar heeft 14 miljoen op de bank staan en bezit vastgoed ter waarde van 50 miljoen euro, onthulden Ruben en Marieke Brugnera (broer en zus) van Knack.

Aanleiding voor het onderzoek naar de kerkelijke liefdadigheidsorganisatie, was de opstand onder vrijwilligers. Poverello heeft tien vestigingen in Vlaanderen, drie in Brussel en twee in Wallonië maar heeft slechts 3,5 medewerker in dienst. De hulpverlening draait dus op vrijwilligers. Zij verstrekken noodgedwongen karige maaltijden en in Brussel tellen ze de velletjes wc-papier uit. Toen vrijwilligers wilden weten waar al het gedoneerde geld blijft werden ze uit de organisatie gezet.

De Knack-journalisten stuitten op een tweede misstand in de armenzorg. In een voormalig ziekenhuis in Anderlecht woonden 300 daklozen en ongedocumenteerden. Zij moesten plaats maken toen het gebouw aan het bisdom werd geschonken. De kerk wil er 52 sociale huurwoningen van maken, die voor de allerarmsten die onderdak vonden in het ziekenhuis, onbetaalbaar zijn.

De journalisten doken als forensische accountants in jaarrekeningen, analyseerden bedrijfsdocumenten, onderzochten vastgoedtransacties en vroegen notariële akten op. Daarnaast speurden zij de website van Poverello af en vonden een openstaand achterdeurtje waardoor zij een deel van de interne boekhouding konden bekijken. Zij stuitten op boekhoudkundige trucs, belangenverstrengeling, wanbeheer en uitbuiting van daklozen. De sporen leidden in beide gevallen naar de Katholieke Kerk.

De Knack-journalisten werkten bij het onderzoek samen met de Franstalige omroep RTBF en het Franstalige weekblad Le Vif.

Gerelateerde artikelen

Moeten de nazaten van tot slaaf gemaakten worden gecompenseerd door de Nederlandse overheid? Net als de slavenhouders bij de afschaffing van de slavernij? Carola Houtekamer en Winny de Jong rekenden uit hoeveel geld de duizenden slaveneigenaren en eigenaren van de plantages in Suriname en de Nederlandse Antillen kregen. Ook onderzochten ze hoe dit proces verliep.

‘Help het kapitaal neemt ons over’, laat zien hoe het grote geld grip krijgt op belangrijke onderdelen van de samenleving: de zorg, het onderwijs, de kinderopvang, de volkshuisvesting. Dit grote geld komt van investeerders die buiten de aandelenbeurs om participeren, beursgenoteerde bedrijven, durfinvesteerders en speculanten. Soms kopen ze hele instellingen op, soms hebben ze controle over essentiële bedrijfsonderdelen zoals personeel, lesmateriaal of bouwgrond.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk