De Loep, Longlist, Opsporend

De MH17-tapes

Nieuwsuur ( NOS/NTR )
Gert-Jan Dennekamp, Devran Alkas, Cheuk-Ming Tang, Rick Storm, Ardi Vleugels, Leendert de Keijzer, Daan van Elk en fixers in Oekraïne en Rusland
Camera

Op basis van duizenden afgeluisterde gesprekken en eigen onderzoek maakt NOS/NTR Nieuwsuur een unieke reconstructie van wat er op en rond 17 juli 2014 is gebeurd.

Niet eerder is een zo gedetailleerde reconstructie gemaakt van de dagen voor en na het neerhalen van vlucht MH17. Het verhaal biedt een uniek inzicht in hoe de separatisten elkaar informeerden over het neerhalen van het vliegtuig. De chaos van het moment en de leugens die ze elkaar direct al vertelden.

De tapes geven een inzicht in de chaotische organisatie van de rebellen. Op dat moment was er van een volledige centrale machtsstructuur geen sprake; er zijn onderlinge fricties en spanningen.

De redactie beschikte onder andere over alle gesprekken die Sergej Doebinski – een hoge commandant en een van de verdachten in het MH17-proces – met zijn persoonlijke telefoon heeft gevoerd in de maanden juli en augustus. Dit zijn duizenden gesprekken, met vrienden, familie, kennissen, vriendin en strijders. Een uniek inkijkje in de wereld van deze commandant, die een centrale rol blijkt te spelen bij het transport van het wapen.

Dagenlang, wekenlang, is een redacteur bezig geweest een groot deel van de gesprekken af te luisteren, in een excel-sheet te verwerken en naast de bekende feiten te leggen. Het was een monnikenwerk om uit te pluizen wie met wie sprak en waar het over ging. Maar zo ontstaat een beeld wie wanneer welke rol speelde.

Gerelateerde artikelen

Het verbouwen van soja in Brazilië en het vervoer ervan naar Europa leveren immense problemen op. Ine Renson maakte hierover een artikelenreeks voor De Standaard die de titel  ‘conflictsoja’ meekreeg. Onze vlees- en zuivelindustrie draaien op soja, de boon die is uitgegroeid tot hét krachtvoer om varkens, kippen en koeien snel te doen groeien. Internationale sojahandelaars zoals Cargill en Bunge, de voedingsindustrie en onze supermarkten beweren dat ze verantwoorde soja gebruiken. Dat blijkt niet zo te zijn. Ondoorzichtige aanvoerketens en fraude met eigendomstitels verhullen de werkelijke afkomst van de soja die we invoeren. De reeks verhalen volgt de sojaroute van de plantages in de Amazone en de Cerrado tot op onze keukentafel.

Het opsporingssysteem dat studiebeurzenverstrekker DUO hanteert rammelt en wijst als gevolg uitzonderlijk veel studenten met een migratieachtergrond aan als fraudeur, blijkt uit gezamenlijk onderzoek van Investico, het Hoger Onderwijs Persbureau en NOSop3. De risicoindicatoren waarmee het algoritme is gevoed zijn niet wetenschappelijk onderbouwd en de controleurs die huisbezoeken afleggen om vast te stellen of een student met een uitwonendenbeurs op het opgegeven adres woont, zijn vaak bevooroordeeld. De minister van Onderwijs heeft het opsporingssysteem na publicatie van het onderzoek onmiddellijk stilgelegd en heeft inmiddels zijn excuses aangeboden voor de indirecte discriminatie.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk