De Loep, Longlist, Signalerend

De genegeerde burger

De Groene Amsterdammer
Coen van de Ven, Eva Hofman,
Joris Veerbeek
en Fabio Votta
Kranten Two-tone

Coen van de Ven en Eva Hofman hebben, samen met datawetenschappers, tijdens de verkiezingen onderzoek gedaan naar de sociale mediacampagnes van de politieke partijen. Zij hielden tijdens de aanloop naar de verkiezingen een online campagnemonitor bij op de site van De Groene en maakten na afloop een longread in het blad. De productie laat zien dat politieke partijen bijna twee-en-een-half miljoen euro advertentiegeld uitgaven aan platforms als Facebook, Instagram en Google. Opvallend is dat de man die nagenoeg geen geld uitgaf aan promotie de verkiezingen won.

Hoe gingen partijen precies te werk? En wanneer overschrijden ze daarbij EU-regelgeving? Zo kiest DENK ervoor om online etnisch te profileren en gebruikt de ChristenUnie de mogelijkheden van techbedrijven om mensen met religieuze interesses te targeten. Dat terwijl zoiets allang niet meer mag van Brussel. Wat de journalisten ook blootlegden: om welke gebieden in Nederland werd gevochten? (migrantenwijken) En welke gebieden werd juist volledig genegeerd? (plaatsen zoals Winschoten).

De productie is gebaseerd op data: advertentiedata uit de openbare advertentiebibliotheken van Meta, Google, Twitter en Snapchat.  Deze worden gelegd naast tot de “echte” wereld met data van het CBS en de uitslagendata van de meest recente verkiezingen. Dit bracht inzicht in het soort wijken waar politieke partijen hun pijlers op richtten en hoe de targeting zich verhield tot het daadwerkelijke stemgedrag.

Gerelateerde artikelen

In deze productie wordt onderzocht of Ronald Plasterk zich wetenschappelijke kennis heeft toegeëigend dat met publiek geld was gefinancierd. De patenten die hij daarmee verwierf verkocht hij aan CureVac en daar verdiende hij miljoenen mee. Hij passeerde daarmee de universiteit en een mede-uitvinder en hij benadeelde kankerpatiënten.

Kort voor de afgelopen Europese verkiezingen plaatste Geert Wilders een overduidelijk door AI gegenereerde afbeelding op sociale media. ‘De zon gaat weer schijnen in Nederland’, schreef hij bij een beeld van een hoogblond gezin.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk