De Loep, Longlist

De ongewenste invloed van China

Follow the Money, RTL Nieuws en De Tijd.
Mira Sys, Dorine Booij, Siem Eikelenboom, Annebelle de Bruijn, Heleen Emanuel, Koen de Regt, Roland Strijker, Lars Bové
Schermafbeelding 2022-01-13 om 13.32.00

Onder leiding van Follow the Money publiceerden in totaal elf (onderzoeks)redacties uit zeven Europese landen onder de noemer China Science Investigation meerdere artikelen en uitzendingen. In Nederland waren dat RTL Nieuws en FTM, in Vlaanderen De Tijd. Het onderzoek gaat over kennisveiligheid in verschillende Europese landen.

Het onderzoek begon met de simpele vraag: waarom studeren er zoveel Chinese studenten aan Europese universiteiten?

Vrijwel alle Nederlandse en Belgische universiteiten werken samen met Chinese universiteiten die gelinkt zijn aan het leger. Het collectief heeft een database gemaakt van bijna 3000 onderzoeken waaruit dit blijkt. Die publicaties bevatten gevoelige wetenschappelijke kennis op defensie en veiligheidsgebied, zoals wapentechnologie, onbemande voertuigen (drones) en hypersone raketten.

De journalisten bestudeerden de onderzoeken, spraken deskundigen en verwierven informatie via Wob-verzoeken. Zij zetten ze een samenwerkingsverband op met tal van andere Europese journalistieke partners. 

Het blijkt dat er veel studenten van Chinese militaire universiteiten studeren aan buitenlandse universiteiten en zo kennis opdoen die het Chinese leger nog niet heeft.

In tien jaar tijd hebben 93 Chinese militaire wetenschappers een betaalde aanstelling gehad bij een Nederlandse universiteit.

De MIVD en meerdere experts noemen deze bevindingen zorgelijk omdat Nederlandse kennis op deze wijze terecht komt bij het Chinese leger.

Als gevolg van de publicaties zijn onder andere de richtlijnen op universiteiten verscherpt.

Gerelateerde artikelen

In deze productie wordt onderzocht of Ronald Plasterk zich wetenschappelijke kennis heeft toegeëigend dat met publiek geld was gefinancierd. De patenten die hij daarmee verwierf verkocht hij aan CureVac en daar verdiende hij miljoenen mee. Hij passeerde daarmee de universiteit en een mede-uitvinder en hij benadeelde kankerpatiënten.

Kort voor de afgelopen Europese verkiezingen plaatste Geert Wilders een overduidelijk door AI gegenereerde afbeelding op sociale media. ‘De zon gaat weer schijnen in Nederland’, schreef hij bij een beeld van een hoogblond gezin.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk