De Loep, Longlist

64 Stutten en nog ging de gaskraan verder open / Anatomie van een gasdrama

NRC en Dagblad van het Noorden
Wubby Luyendijk, Claudia Kammer, Lyanne Levy, Mark Middel, Bas van Sluis en Derk Stokmans
Kranten Two-tone

Op 16 augustus 2012, vond in het Groningse Huizinge de zwaarste door gaswinning veroorzaakte aardbeving plaats. De gaswinning ging echter onverminderd door, tegen het veiligheidsalarm van de toezichthouder in.

De eerste reconstructie van NRC en Dagblad van het Noorden laat zien  hoe na de klap bij Huizinge multinationals ExxonMobil en Shell samen met het kabinet via topambtenaren van Economische Zaken binnen de beslotenheid van de Maatschap Groningen hun kassen bleven spekken ten koste van de veiligheid van Groningers. Pas toen huizen en erfgoed kapot schudden en Groningers in opstand kwamen haalde de Raad van State een streep door het hoge winningsniveau en was de macht van de Maatschap doorbroken.

De tweede reconstructie ontleedt nauwgezet een van de belangrijkste naoorlogse kabinetsbeslissingen op politiek/financieel gebied: het besluit om met de Groningse gaswinning te stoppen. De journalistieke productie van de twee media geeft inzicht in het besluitvormingsproces binnen de ministerraad, onderhandelingen met beide oliemaatschappijen, en ruzies en misverstanden tussen betrokken overheden over de noodzakelijke versterkingsoperatie.

De stukken onthullen onder meer dat se topmannen van Shell en ExxonMobil er tot twee keer toe persoonlijk bij premier Mark Rutte op aangedrongen dat het kabinet belangrijke verantwoordelijkheden voor de gaswinning in Groningen zou overnemen. In ruil voor het meewerken aan het gecontroleerd afbouwen van de gaswinning, wilden de oliebedrijven dat de Staat precies zou vaststellen hoeveel gas er moest worden opgepompt. Ook wilden de bedrijven een hoger aandeel in de winst uit het Groningenveld.

Gerelateerde artikelen

Op vrijdag 21 juni 2024 zijn op de Avond voor de Onderzoeksjournalistiek in Antwerpen de ASN Aanmoedigingsprijs 2023 en De Loep 2023 uitgereikt. Met deze prijzen viert de Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ)  jaarlijks de beste onderzoeksjournalistiek in Nederland en Vlaanderen.

Heineken beloofde kort na de Russische invasie van Oekraïne weg te gaan uit Rusland. De verhalen van FTM onthullen dat de bierbrouwer niet alleen stug door bleef brouwen, maar dat het bedrijf in Rusland sinds het begin van de oorlog 61 nieuwe producten heeft gelanceerd, de productie opschroefde en extra personeel aannam. Heineken dook in het gat dat merken die wel waren vertrokken, zoals Guinness en Coca Cola, achterlieten.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk