De Loep, Longlist

Syrië, de giftige oorlog

Canvas VRT
Inge Vrancken en Rudi Vrackx
Camera

Er is ontzettend veel bewijs dat het Assad-regime achter de gifgasaanvallen op de Syrische bevolking zit. Waarom heeft dat zo weinig consequenties? Die vraag proberen VRT-journalisten Inge Vrancken en Rudi Vranck te beantwoorden in Syrië, de giftige oorlog.

Augustus 2013, de chemische aanval op Syrische burgers in al-Ghouta schokt de wereld. Toenmalig president Obama had het Assad-regime gewaarschuwd dat er een rode lijn zou worden overschreden als er chemische wapens gebruikt zouden worden. Maar de aangekondigde militaire vergelding kwam niet. De VS sloten een politieke deal met Rusland: het chemische wapenarsenaal van het Assad-regime zou onder toezicht van het OPCW ontmanteld worden. Dat gebeurde. Desondanks stopten de aanvallen niet. Het regime bleef ontkennen dat het gifgas gebruikte tegen de eigen bevolking.

VRT-journalisten Inge Vrancken en Rudi Vranckx maakten een reconstructie van het internationaal onderzoek naar het gebruik van chemische wapens in de Syrische oorlog.  Ze spraken met de onderzoekers van de VN en de OPCW die vaak voor het eerst vertelden over hun veldwerk, de obstakels die ze tegenkwamen en de bewijzen die zij vonden. De journalisten bezochten getuigen en overlevenden van de gifaanvallen en spraken met artsen en hulpverleners die erbij waren. Ze lazen talloze internationale onderzoeksrapporten en officiële verklaringen en interviewden diplomaten, analisten en politiek adviseurs.

Vrancken en Vranckx begonnen jaren geleden al met hun onderzoek maar hebben gewacht totdat cruciale getuigen met hen wilden spreken. Aan de Russisch/Syrische kant wilde alleen de Russische ambassadeur in Nederland hen te woord staan.

In de driedelige documentaire reeks die in mei 2022 is uitgezonden staat steeds één gifaanval centraal. De eerste aflevering gaat over al-Ghouta (2013) en de rode lijn van Obama. Deel twee behandelt het internationale onderzoek naar de chemisch vingerafdruk na de aanval op Kan Sheikoun (2017) en de laatste aflevering gaat over de propaganda-oorlog rond de aanval op Douma (2018 en de vraag naar gerechtigheid voor de slachtoffers.

Bekijk de serie via de onderstaande links of via VRT max.

Gerelateerde artikelen

Op vrijdag 21 juni 2024 zijn op de Avond voor de Onderzoeksjournalistiek in Antwerpen de ASN Aanmoedigingsprijs 2023 en De Loep 2023 uitgereikt. Met deze prijzen viert de Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ)  jaarlijks de beste onderzoeksjournalistiek in Nederland en Vlaanderen.

Heineken beloofde kort na de Russische invasie van Oekraïne weg te gaan uit Rusland. De verhalen van FTM onthullen dat de bierbrouwer niet alleen stug door bleef brouwen, maar dat het bedrijf in Rusland sinds het begin van de oorlog 61 nieuwe producten heeft gelanceerd, de productie opschroefde en extra personeel aannam. Heineken dook in het gat dat merken die wel waren vertrokken, zoals Guinness en Coca Cola, achterlieten.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk