De Loep, Longlist

Help! De dokter verdwijnt

de Groene Amsterdammer/onderzoekscollectief Spit
Roos Menkhorst en Catrien Spijkerman
Kranten Two-tone

Op korte termijn zijn er in Nederland niet genoeg huisartsen om te voldoen aan de zorgvraag. Onderzoekscollectief Spit deed voor de Groene Amsterdammer onderzoek naar de oorzaken en gevolgen van het huisartsentekort.

Roos Menkhorst en Catrien Spijkerman, verbonden aan Onderzoekscollectief Spit, stuiten in de zomer van 2021 op een bericht over de commerciële huisartsenketen Quin Dokters dat in Amsterdam een paar dagen de deuren moest sluiten omdat er geen waarnemers waren. Ruim 13.000 patiënten hadden daardoor geen toegang tot zorg. Terwijl dit soort bedrijven juist huisartsenpraktijken overneemt met de belofte artsen te ontzorgen en daarmee een bijdrage leveren aan het oplossen van het huisartsentekort. Hoeveel van deze bureaus zijn er, hoe werken ze en wat betekent het voor de patiënten en het voortbestaan van de huisarts met eigen praktijk, vroegen zij zich af.

Voor het eerste deel van de serie verhalen die ze voor de Groene Amsterdammer schreven, brachten de onderzoeksjournalisten in kaart welke bureaus er actief zijn in de huisartsenzorg. Daarbij stuitten zij op Co-Med, een van oorsprong Limburgse keten die in de Kop van Noord-Holland drie praktijken opkocht. Helaas kon Co-Med niet voldoende huisartsen vinden om de praktijk te bemensen, waardoor patiënten alleen op donderdag en vrijdag bij een arts terecht konden. Het artikel laat zien dat dit scenario op korte termijn zich binnenkort ook in andere regio’s zal voordoen.

In het tweede deel gingen Menkhorst en Spijkerman op zoek naar de oorzaken van het huisartsentekort. Zij enquêteerden 600 huisartsen. Jonge huisartsen blijken niet meer te kiezen voor een eigen praktijk vanwege de te zware verantwoordelijkheden, de hoge werkdruk en gunstige tarieven voor zzp-artsen

Uit de enquête kwam ook dat zeventig procent van de respondenten zich zorgen maakt over tuchtzaken. Zij voelen zich vogelvrij. Niet ten onrechte, blijkt uit het slotdeel van de serie. Uit een analyse van 285 zaken die in 2021 speelden, blijkt dat het Medisch Tuchtcollege steeds strenger straft. Het aantal berispingen en schorsingen nam in veertien jaar met respectievelijk zeventig en negentig procent toe. Wie wil er onder deze omstandigheden nog huisarts worden?

Gerelateerde artikelen

Onder leiding van Follow the Money publiceerden in totaal elf (onderzoeks)redacties uit zeven Europese landen onder de noemer China Science Investigation meerdere artikelen en uitzendingen. In Nederland waren dat RTL Nieuws en FTM, in Vlaanderen De Tijd. Het onderzoek gaat over kennisveiligheid in verschillende Europese landen.

De zesdelige podcastserie onderzoekt hoe de Golfstaten de macht grijpen in de voetbalwereld. In 2010 kreeg Qatar tot verrassing van velen het WK toegewezen. Sindsdien is het land uitgegroeid tot een van de machtigste landen in de grootste sport ter wereld, op de voet gevolgd door Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk