Uitgelicht, Woo

Helft provincies, waterschappen én gemeenten hindert toegang tot documenten

Bijna de helft van de gemeenten, provincies en waterschappen werpt onnodige drempels op bij de toegang tot overheidsinformatie. Zo is het bij deze lagere overheden niet mogelijk een Woo-verzoek digitaal in te dienen, of alleen na een vragenlijst in te vullen of in te loggen met DigiD. Dat is in strijd met de Wet open overheid (Woo). De Woo verving op 1 mei vorig jaar de Wet openbaarheid van bestuur en moest zorgen voor betere toegang tot overheidsinformatie.

Digitaal niet mogelijk

Een en ander blijkt uit onderzoek door het vorig jaar opgerichte expertisecentrum SPOON. Bij 54 gemeenten, de provincie Gelderland en 4 van de 21 waterschappen is het niet mogelijk om digitaal een Woo-verzoek in te dienen, terwijl dat sinds invoering van de Woo wel verplicht is. Dit komt samen neer op zo’n 16% van de lagere overheden die dus niet aan de wet voldoen. Bij deze overheden kan je nog steeds alleen per post met je verzoek terecht.

Ook DigiD is een drempel

In bijna 30% van de gemeenten, provincies en waterschappen kun je wel digitaal je verzoek indienen, maar dan alleen via een online formulier met een verplichte DigiD-inlog. Dat is volgens de wetgever ‘niet proportioneel’ omdat je daarvoor een DigiD-account moet hebben. De Woo is ook bedoeld voor mensen zonder DigiD of woonplaats in Nederland.

Een kwart van de gemeenten en provincies biedt de mogelijkheid om zonder DigiD een Woo-verzoek via een online formulier in te dienen. Bij de waterschappen kiest bijna de helft voor zo’n formulier. Bij de overige 30% van de lokale overheden is het mogelijk om direct via e-mail een Woo-verzoek in te dienen. Al is het soms flink zoeken naar deze DigiD-loze opties.

Verplicht: Woo-contactpersoon

Een andere vernieuwing sinds de Woo is de verplichte aanwijzing van een Woo-contactpersoon. De Woo-contactpersoon moet vragen kunnen beantwoorden over de beschikbaarheid van publieke informatie. Dit komt nog moeizaam op gang, zo blijkt. Slechts 1 op de 5 onderzochte lagere overheden maakt het mogelijk om direct contact op te nemen met een Woo-contactpersoon.

Woo-verzoek maken? Gebruik de Woo-generator.

Sinds 12 november 2020 is de generator beschikbaar  Met deze tool maak je razendsnel in drie stappen een kant en klaar Woo-verzoek. Je hoeft de brief alleen nog maar te printen, ondertekenen en te posten.

Gerelateerde artikelen

Journalisten zien de meerwaarde van de Woo, maar zijn niet tevreden over de medewerking van de overheid bij de afhandeling van een informatieverzoek. Ze vermoeden bewuste, politiek gemotiveerde vertragingen, maar zien toch kansen in een nauwe samenwerking met de overheid.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis en netwerk.