De Loep, Longlist, Signalerend

Het digitale trollenleger

Pointer/KRO-NCRV
Jerry Vermanen, Wendy van der Waal, Roul Meijer, Wouter Hoek en Marije Rooze
Podcast

Pointer is op een Nederlands trollenleger met ruim 750 leden gestuit. In een Telegramgroep wordt desinformatie over het coronavaccin gedeeld. Als leden van de groep opduiken bij anti-coronademonstraties besluit de redactie de groep te analyseren. Hoe is dit ontstaan? Wie zitten erachter? En wat willen deze mensen bereiken?

Een Nederlandse groep van coronasceptische actievoerders heeft vorig jaar gecoördineerd onjuiste en misleidende informatie over covid-19 verspreid. Deze groep noemde zichzelf Het Digitale Leger en spoorde via de berichtendienst Telegram medestanders aan om nepaccounts op sociale media aan te maken, en heeft deze trollen dagelijks voorzien van desinformatie over het coronavaccin. GGD’s, politici en prominente artsen worden door de leden van dit trollenleger online, maar ook fysiek lastiggevallen.

Het Digitale Leger

Pointer-onderzoeker Jerry Vermanen is drie maanden undercover gegaan in de Telegramgroep, heeft de nepaccounts opgespoord en wist met behulp van forensische software en OSINT-onderzoek de identiteit te achterhalen van de oprichter, de leider en de trouwste volger van Het Digitale Leger. Daarbij werkte hij samen met de man die eerder de desinformatiecampagne rondom MH17 en het trollenleger van Dotan in kaart bracht.  

Het onderzoek is in een aantal verschillende vormen gepresenteerd: een tv-uitzending, een nieuwsartikel op de site en voor de ‘methodiek-nerds’ een artikel over hoe digitale trollengroepen zijn georganiseerd.

Gerelateerde artikelen

Onder leiding van Follow the Money publiceerden in totaal elf (onderzoeks)redacties uit zeven Europese landen onder de noemer China Science Investigation meerdere artikelen en uitzendingen. In Nederland waren dat RTL Nieuws en FTM, in Vlaanderen De Tijd. Het onderzoek gaat over kennisveiligheid in verschillende Europese landen.

De zesdelige podcastserie onderzoekt hoe de Golfstaten de macht grijpen in de voetbalwereld. In 2010 kreeg Qatar tot verrassing van velen het WK toegewezen. Sindsdien is het land uitgegroeid tot een van de machtigste landen in de grootste sport ter wereld, op de voet gevolgd door Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk