Eind 2017 ontving onderzoeksjournalist Karlijn Kuijpers (Platform Investico) een tip over de betrokkenheid van de Nederlandse overheid en bedrijfsleven bij de aanleg van grootschalige infrastructuur in de Amazone: de ‘Corredor Norte’. Daarover sprak zij uiteraard met betrokkenen hier en in Brazilië. Maar ze diende ook Wob-verzoeken in bij de ministeries van Buitenlandse Zaken, Economische Zaken en Infrastructuur & Milieu. Grote vraag: was de Nederlandse overheid zich bewust van de negatieve gevolgen voor de Amazone? Beschikte Nederland over een degelijk plan om die gevolgen te voorkomen? Officieel is een van de doelstellingen van de ministeries namelijk om via de betrokkenheid van Nederlandse bedrijven de duurzaamheid van de projecten te vergroten.
Uit de met een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur verkregen interne stukken blijkt dat de Nederlandse overheid ‘zich al lang volledig bewust is van de onmogelijke opdracht om de bouw van sojawegen en -havens met duurzaamheid te combineren’, schrijft Kuijpers in De Groene Amsterdammer. De ambtenaren blijken alle gevolgen van wegenbouw voor ontbossing te kennen: ze staan keurig netjes in memo’s met bullet points opgesomd. Zonder enig concreet voorstel hoe deze gevolgen voorkomen kunnen worden. Met haar beroep op de Wob heeft Kuijpers kunnen doorbreken wat anders een welles-nietes van journalist versus voorlichter had kunnen worden.
Met de ontmoeting tussen premier Rutte en president Bolsonaro en de bosbranden in de zomer van 2019 krijgen de publicaties van Kuijpers opnieuw relevantie. Steeds weer blijven de gewobte stukken het keiharde bewijs dat duurzame deelname aan de economische ontwikkeling van de Amazone onder de huidige Braziliaanse politieke omstandigheden een illusie is.
Het resultaat lees je hier in De Groene Amsterdammer en hier in Trouw.
