Conferentie, Kenniscentrum

VVOJ2014 Verslag: Towards an automated newsroom, will we lose our jobs? Deel 2

Titel: Towards an automated newsroom, will we lose our jobs? Deel 2
Datum: 7 november-2014
Tijd: 15:45-17:00 uur
Spreker: Hille Van Der Kaa
Aantal deelnemers: 10
Verslag: Sébastien Yzerbyt

Technologie evolueert met rasse schreden en heeft zo een directe impact op het dagelijkse leven. Ook de journalistiek moet zich daaraan aanpassen.

Hille Van Der Kaa, docente Media, interactie en vertelkunst (Fontys Hogeschool) en datajournalistiek (Universiteit van Tilburg) toonde in een workshop aan hoe geautomatiseerde systemen de journalistiek kunnen dienen.

Datagebruik heeft eigenlijk al langer zijn intrede gedaan in de journalistiek. In 1952 al ondersteunde Unifac, een systeem om voorspellingen te genereren aan de hand van data, tv-zender CBS om de Amerikaanse presidentsverkiezingen in te schatten.

Tegenwoordig kunnen journalisten data gebruiken om hun verhaal vollediger te maken en beter feiten na te checken. Van Der Kaa legde uit hoe algoritmes en geautomatiseerde datasystemen de journalistiek kunnen bijstaan in drie stappen.

Eerst is het belangrijk de nodige informatie te verzamelen. Dat kan door gespecialiseerde applicaties of technieken te gebruiken. RTreporter bijvoorbeeld zoekt op Twitter welke onderwerpen hot zijn.

Je kunt ook gebruik maken van bestaande faciliteiten. Via ‘Arduino’ kun je met de sensoren die in onder andere smartphones zitten allerlei data opvangen en analyseren, gaande van metingen naar de hoeveelheid fijn stof tot snelheid.

Na het verzamelen van informatie moet die uiteraard ook bestudeerd worden. Zo bestaan er hulpmiddelen zoals ‘Gephi’ of ‘Botanicalls’ die de verworven info analyseren.

Van Der Kaa gaf als voorbeeld een Slovaakse studente van haar die de aanbestedingscyclus in haar land onder de loep nam. Daarvoor gebruikte ze ‘Gephi’, dat verbanden zoekt tussen twee verschillende zaken.

Zo kwam ze te weten dat er meer geld ging naar bepaalde bedrijven waar iemand in het bestuur een politiek mandaat heeft. ‘Gephi’ helpt de journalist zo om relaties aan te tonen die manueel voor de journalist veel tijd in beslag zouden nemen.

Ook in de sport kunnen dergelijke analytische systemen een meerwaarde bieden. Een groep studenten van Van Der Kaa kwam op de proppen met een applicatie die het wielrennen onder de loep neemt.

De kijker kan zo via de gegevens van een GoPro-camera, een hartslagmeter, een bloeddrukmeter en een gps zelf zien hoe de renners in het peloton fysiek eraan toe zijn.

Ten slotte moeten die geanalyseerde gegevens ook verwerkt worden. ‘Automated Insights’ bekijkt jaarverslagen en andere financiële data en gaat daarmee aan de slag.

De journalist voert precies in wat hij wil weten – of het een positief of negatief verhaal moet zijn bijvoorbeeld – en krijgt van ‘Automated Insights’ een artikel op een presenteerblaadje.

Het gaat zelfs zó ver dat de gebruikte taal geanalyseerd en aangepast kan worden, volgens een bepaalde template die door de gebruiker op voorhand wordt ingevoerd. Dat heet een ‘text-to-text generator’.

Van Der Kaa besluit dat journalisten vandaag zowel positief als negatief staan tegenover de data-analytische ontwikkelingen. Sommigen zeggen dat het vooral een grote tijdsbesparing kan betekenen, anderen zijn er van overtuigd dat zo de journalist op termijn nutteloos wordt.

Het is ook maar de vraag of het publiek al die evoluties kan smaken. Een onderzoek daarnaar kende een opvallend resultaat. De meerderheid van de ondervraagden gaf aan dat computers meer te betrouwen zijn dan een journalist, terwijl journalisten zelf uiteraard het omgekeerde beweren.

Sowieso moeten redacties de vraag stellen wat het goedkoopst uitvalt: journalisten betalen of investeren in een geautomatiseerde systeem dat zelf artikels genereert.

Afronden deed Hille Van Der Kaa met goede raad voor journalisten die er sceptisch tegenover staan:

‘Je kunt het beter opvolgen, het kan je van dienst zijn.’

Maar de kans dat krantenartikelen in de toekomst enkel door computers geschreven zullen worden is eerder klein.

‘Computers kunnen enkel aan de hand van data aan de slag gaan.’

Betrokkenheid bij een situatie is er immers niet bij.

 

Gerelateerde artikelen

conferentie-1x

Claimen en framen, dat was het thema van de conferentie 2023. Wie claimt en framet stuurt de dialoog, zet thema’s op scherp en maakt andere geluiden vaak monddood. Hoe gaan we hier als onderzoeksjournalisten mee om? Hoe bewegen we ons in een wereld van wantrouwen? Daarover ging het onder meer tijdens twee succesvolle en verrijkende conferentiedagen op vrijdag 17 en zaterdag 18 november 2023 in Gent.

conferentie-1x

Eind 2013 ontvangt de gemeenteraad van Birmingham, Engeland – een merkwaardige anonieme brief waarin melding wordt gemaakt van een complot van Islamisten om openbare scholen in een achterstandswijk over te nemen. Het geheime plan had de codenaam Operation Trojan Horse. De brief wordt intern snel ontmaskerd als nep, maar veroorzaakt toch landelijke paniek als die in maart 2014 lekt naar de pers. Anekdotes over leerkrachten die Salafistische gedachten in de hoofden van hun leerlingen pompen en hun vrouwelijke collega’s discrimineren, buitelen over elkaar heen in de media.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk