Titel: Fotografie in conflictgebieden
Datum: 7 november 2014
Tijd: 15:45 uur
Sprekers: Teun Voeten en Mashid Mohadjerin
Geschat aantal deelnemers: 15
Moderator: Ides Debruyne
Verslag: Camille Mortier
Voor Mashid Mohadjerin, al meer dan tien jaar aan de slag als fotojounalist, speelt het in beeld brengen van de waardigheid van mensen een belangrijke rol in haar werk. Ze vindt dat mensen erg kwetsbaar zijn wanneer je hen fotografeert zonder dat ze zich daar zelf van bewust zijn.
“Dat roept natuurlijk de vraag op: wat kan en wat niet?”, zegt ze.
Mohadjerin vertelt over haar werk in Haïti na de aardbeving. Ze kwam een week na de ramp aan. Er was geen spoor meer te bekennen van andere journalisten.
“Vanaf dat de grote mediabuzz voorbij is, verdwijnen ook alle fotografen”, legt Mohadjerin uit.
Dat er amper nog journalisten op het eiland aanwezig waren, maakte haar werk wel makkelijker. Ze was in Haïti gefascineerd door de manier waarop Haïtianen haar toelieten in hun wereld. De mensen stelden zich echter niet altijd als slachtoffer op in haar foto’s.
Ze verwijst naar een ervaring die haar choqueerde: een vrouw komt naar haar toegelopen en duwt haar kind in haar armen.
“Ze willen gewoon hun kinderen een beter leven geven omdat zij het zelf niet kunnen”, verduidelijkt Mohadjerin.
Ze geeft ook de belangrijke tip om na een opdracht op een bepaalde locatie nog verder te werken voor jezelf. Dat komt immers financieel voordelig uit: als je er dan toch al bent, kun je net zo goed nog wat extra foto’s maken die niet noodzakelijk passen binnen de opdracht waarvoor je uitgestuurd bent.
Het is de beurt aan de volgende spreker: Teun Voeten. Teun is een antropoloog die al meer dan twintig jaar als fotograaf actief is in conflictgebieden zoals Rwanda, Irak en Colombia. Voeten zegt de conflictgebieden zó interessant te vinden dat hij maar blijft teruggaan.
Momenteel is Teun Voeten bezig aan een thesis over de drugskartels in Mexico. Hij schreef er eerder al het boek ‘Narco Estado: Drug Violence in Mexico’ over.
Voeten vertelt dat de drugsoorlog in Mexico een heel specifiek conflict is dat je moeilijk kunt definiëren. Een andere invalshoek die hij gebruikt, is de vraag in hoeverre die oorlog een uitwas is van een neoliberaal experiment.
“Dan balanceer je echt op de grens tussen journalistiek en wetenschap”, volgens Voeten.
Hij geeft nog de volgende les van een oud-docent van hem mee: “Een journalist moet even nauwkeurig werken als een wetenschapper.”
Voor Voeten is de allergrootste uitdaging als journalist om de complexe materie verstaanbaar maken voor de lezer.
Eén van de deelnemers vraagt of het geen goed idee zou zijn om te gaan samenwerken met andere fotojournalisten. Mohadjerin zegt dit een goed idee te vinden, maar denkt dat fotografen iets te veel op zichzelf zijn.
“Ik denk dat fotografen diep in zichzelf een beetje ijdeltuiten zijn en stiekem zelfs onzekere ijdeltuiten zijn”, antwoord Voeten. Hij vindt dat fotograferen eigenlijk niet zo moeilijk is en dat dit fotografen onzeker maakt.
“Ze hebben als het ware ooit een trucje geleerd dat intussen eigenlijk iedereen kan.”
Als laatste komt het gevaar in conflictgebieden aan bod. Mohadjerin vertelt dat ze een reflex ontwikkeld heeft om er niet al te veel over na te denken wanneer ze in een gevaarlijke situatie komt te zitten.
Ze vertrekt dan wel zo snel mogelijk. Voeten is ooit aan de dood ontsnapt. Hij werd onder schot gehouden door zes kinderen.
“De plaatselijke journalist die me toen gered heeft, hebben ze even later aan flarden geschoten”, vertelt Voeten. Hij heeft het daarna toch even rustig aan moeten doen en is ook enkele keren in therapie gegaan.
“Een echte vent gaat nochtans niet in therapie”, besluit Teun Voeten.
