Cafe, Woo

“Data zonder context is Russische roulette”

Geloof het of niet, maar veel interessante overheidsinformatie ís al openbaar. Je moet het alleen weten te vinden. Daar helpt diezelfde overheid een handje bij met het portaal data.overheid.nl. Toch is er nog altijd veel informatie niét openbaar, of niet in bruikbare vorm voor journalistiek onderzoek. Lees het verslag van het VVOJ Café op 3 maart in Amsterdam over open data.

Sprekers: Paul Suijkerbuijk (data.overheid.nl), Lex Slaghuis (HackdeOverheid, Open State), Jerry Vermanen (NU.nl)
Gespreksleider: Nico Haasbroek
Locatie: Grand Café-Restaurant 1e Klas, Amsterdam CS
Datum: 3 maart 2014
Verslag: Pauline Sinnema

Er is een overheid die niet wil dat wij meekijken. Daar is de wob voor uitgevonden.

suijkerbuijk_600px
Paul Suijkerbuijk

Er is ook een overheid die ons in theorie best wil toelaten, maar als het zover is, staat te klappertanden van angst. Want wat gaan wij doen met al die loslopende info, zonder hun sturende hand? Daar is Paul Suijkerbuijk voor ingehuurd, als projectleider Open Overheidsdata bij het ministerie van Binnenlandse Zaken. Met zachte hand, zo te horen, masseert hij politiek en ambtenarij richting openheid.

Om die cultuurverandering wat te versnellen heeft Lex Slaghuis HackdeOverheid.nl opgericht, een organisatie met een agressieve naam en een vreedzame aanpak: zoveel mogelijk samenwerken met overheden om hun data te bevrijden. Hij zit nog in de pioniersfase maar de eerste successen zijn er al.

slaghuis_600px
Lex Slaghuis

Zo kreeg hij met Openspending.nl het stadsdeel centrum van de gemeente Amsterdam zo ver alle data vrij te geven. Dat was misschien even eng, maar o opluchting: er ontplofte niets. De financiele transparantie was geboren, niet in een botte pdf, maar in een format waar iedereen wat mee kan.
En dat is cruciaal, want, aldus Jerry Vermanen, data-journalist van NU.nl: neem nou data.overheid.nl, het open data portaal van de Nederlandse rijksoverheid. ’’Echt een tof initiatief, heel veel kwantiteit, echt heel erg veel, maar overzichtelijk? Nee.”

vermanen_600px
Jerry Vermanen

Dus moet je toch weer gaan bellen, wat overigens vaak helemaal niet erg is, want je eigen kennis kan soms best wat verdieping gebruiken. Bijvoorbeeld toen het over werkloosheidscijfers ging. Vermanen belde met het CBS en ontdekte dat je die cijfers door de jaren heen niet zomaar kunt vergelijken: sinds 1980 zijn de definities veranderd.

Suijkerbuijk herkent de transparatie-problematiek. De tendens is om niet met minder data te komen maar met meer en die tegelijkertijd te upgraden naar ‘zoekbaarheid’. Er is gekeken naar de VS (te gefragmentariseerd) en gekozen voor het UK-model: beter gestructureerd. Maar het is allemaal arbeidsintensief en ingewikkeld en Suijkerbuijk roept eenieder met goede suggesties in deze richting op hem te mailen.

Waar de overheid bang voor is, zegt hij, is de interpretatie van al die dorre cijfers. Wat gaan ze ermee doen? Een terechte angst, want bij de pogingen om cijfers te begrijpen, worden nogal wat fouten gemaakt. “Data zonder context is een ramp, is Russische roulette.” Aan die context wordt dus gewerkt, er wordt over nagedacht.

Het laatste nieuws qua innovaties komt van NU.nl, waar ze crowdsourcing inzetten en die nu gaan structureren. Mooi voorbeeld: het lokaliseren van drones. Dankzij de lezers binnen twee weken rond.

Gerelateerde artikelen

Ministeries doen steeds langer over de behandeling van een Woo-verzoek. De Wet open overheid schrijft voor dat iemand die een informatieverzoek doet, binnen 42 dagen een besluit moet ontvangen. Het afgelopen jaar duurde het gemiddeld 172 dagen voor er een besluit was genomen, waar dat in 2022 nog 167 dagen was. Slechts in 17 procent van de verzoeken wordt een besluit tijdig genomen. Dit blijkt uit nieuw onderzoek van Open State Foundation, Instituut Maatschappelijk Innovatie en de Universiteit van Amsterdam.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk