Een kakelverse werkgroep Lokale Onderzoeksjournalistiek en veel verhelderende inkijkjes. Dat was de uitkomst van de panelsessie Lokale Onderzoeksjournalistiek op de VVOJ-conferentie 2009 die zaterdagmorgen plaatsvond, aldus Michel Robles.
Tekst: Michel Robles
Het mocht dan de ochtend zijn na een copieus feestdiner, toch waren er zo’n vijfentwintig collega’s op de sessie afgekomen. Arena-journalist Sergio Boutkan en zijn uitgever Herman Smorenberg vertelden hoe zij in 2006 een stembusfraude onthulden op één van de stemkantoren in het Noord-Brabantse dorpje Zeeland (gemeente Landerd).
Daarna ontspon zich een creatieve gedachtenwisseling met vertegenwoordigers van Vlaamse en Nederlandse lokale, regionale en zelfs landelijke media en toehoorders uit het journalistiekonderwijs.
Lokale kwaliteitsjournalistiek, ook met heel beperkte middelen, is zeer wel mogelijk. Het is ook vol te houden, laten enkele bladen als Arena, omroepen als Oog TV (Groningen) en websites als DeNieuweUtrechter (www.dnu.nl) zien. Mits tenminste hoofdredactie en uitgever er vierkant achter blijven staan en hun rug recht houden bij dreigementen. Maar ook dat blijkt soms makkelijker dan het lijkt.
Eigenlijk zitten lokale media op rozen. De toekomst van de journalistiek ligt misschien wel overal in nauw contact met een welomschreven ‘community’, en lokale media hebben die uitgangspositie bij uitstek al: ze opereren midden in de gemeenschap waarvoor ze publiceren.
Probleem is: het medium moet financieel niet te afhankelijk zijn van grote belangenpartijen binnen de gemeenschap, en dat is nu juist vaak wel het geval. Samenwerkingsverbanden met bovenlokale media kunnen soms verlichting brengen: het kan het bereik en de naamsbekendheid van lokale media vergroten, en daarmee misschien de inkomstenstroom.
Ook andere suggesties passeerden de revue: meer aandacht voor ‘lokaal’ binnen het onderwijs, meer stages binnen lokale media, lokale abonnee-media in plaats van gratis verspreiding, of een donateursrelatie met de lezer/luisteraar, net zoals Artsen zonder Grenzen, Greenpeace of Amnesty.
En zo kwam het tot de oprichting van een splinternieuwe VVOJ-werkgroep Lokale Onderzoeksjournalistiek. Die gaat op zoek naar kansrijke vernieuwende verdienmodellen en naar de vakinhoudelijke hiaten en behoeften bij (al of niet betaalde) plaatselijke verslaggevers/media. Tevens gaan we kijken welke rol de VVOJ kan spelen de ontwikkeling van een verbeterprogramma voor lokale media. Misschien dat in Nederland daarvoor financiering gevonden kan worden binnen de vrijgekomen Plasterkgelden, het Bedrijfsfonds voor de Journalistiek etcetera.
Contact (en bestellen reader Lokale Onderzoeksjournalistiek): Michel Robles mrobles@xs4all.nl
Lees het verslag van de panelsessie zelf hier.
