European Investigative Journalism Conference 2008
Workshop: How to be creative?
Speaker: Marcus Geers
Date: 21 November 2008
Reporter: Bart Biesemans
“Op onze redactie loopt nu een creativiteitsgoeroe rond. Dat is zo’n wereldvreemd mannetje dat redacteurs de gekste schrijfmethodes aanpraat en er nog eens goed voor betaald wordt ook. Eén en al tijdverlies.”
Het is een compleet verzonnen citaat, maar menig journalist heeft het wellicht al over de lippen laten rollen. Bij De Standaard is van dit citaat sinds kort alvast één deel juist: er is een creativity activator aan het werk die journalisten een totaal nieuw schrijfproces aanleert. Niet zonder succes, zo blijkt.
Terwijl hij oorspronkelijk enkel voor de hoofdredactie was ingehuurd, mag hij nu de hele werkvloer onder handen nemen. De naam van deze wonder boy: Marcus Geers.
“Peter Vandermeersch, de hoofdredacteur van De Standaard, had me op voorhand gewaarschuwd: dat zijn journalisten zeer kritisch waren, dat het niet gemakkelijk zou zijn om hun ideeën over journalistiek te veranderen en dat hij het eigenlijk weinig waarschijnlijk achtte dat ik hen anders zou leren denken.
Wel, na drie dagen waren mijn cursisten één voor één enthousiast en ze zijn Vandermeersch zelfs gaan vragen om me de hele redactie te laten begeleiden,” vertelt Geers.
Als hij een hele redactie kan enthousiasmeren, dan moet dat met een klein VVOJ-publiek ook wel lukken, zou je zo denken. En inderdaad, hij had zijn toehoorders vaak op zijn hand.
Na dat ene filmpje, bijvoorbeeld, toen hij erop wees dat niemand die gorilla in beeld had zien verschijnen omdat ze de basketbal volgden. Focus maakt blind!
Of bij dat fragment van die kok die zijn kat leek te vermoorden. Oordeel niet te snel! Je moet als journalist proberen om tot een gestructureerd creatief denkproces te komen, legde hij uit, hoe contradictorisch dat ook klinkt, en je daarbij laten leiden door je perceptie, verbeelding en associaties.
Geers kreeg veel bijval voor zijn theorieën, maar moest toch toegeven dat journalisten niet altijd staan te springen om ze in de praktijk toe te passen:
“Als ik training geef bij een krant duurt het meestal een dag of drie voor de redacteurs overtuigd geraken van mijn bedoelingen. Mijn cursisten zijn in het begin altijd wat verward omdat ze het gewoon zijn om volgens bepaalde patronen te denken en te schrijven.
Dat is menselijk, want patronen vergemakkelijken ons leven. Maar om creatief te schrijven moeten die patronen doorbroken worden. Een creatieve aanpak heeft verschillende voordelen.
Als je al tien keer over de kredietcrisis of de herdenking van WOI bericht hebt, dan ben je blij dat je het eens anders kan aanpakken. Soms vind je via een creatief proces ook links die andere journalisten niet zien.”
En wat met de kritiek dat bij de dagbladpers geen tijd is voor lange creatieve denkprocessen?
Geers: “Dat is een terechte opmerking. Maar ik bekijk het zo: nu verliezen journalisten zo veel tijd met welles-nietes-discussies, waarom zouden ze die tijd dan niet kunnen spenderen aan brainstorming?”
Zie ook het VVOJ-interview met Marcus Geers.
