VVOJ Nederlands-Vlaamse conferentie onderzoeksjournalistiek 2007 Groningen
Werkgroep: Verdiep je nieuws, win kijkers
Instructeur: Walter Dean
Datum: 17 november 2007
Verslag: Nicky Cleuren
Websites over Walter Dean:
Concerned Journalists
De aanwezigen werden in vier groepen verdeeld die als redacties van een regionale televisiezender functioneerden. Opdracht: een nieuwsuitzending samenstellen. We gingen werken met negen waar gebeurde nieuwsverhalen.
De redacties bleken met dezelfde onderwerpen volkomen anders om te gaan. De een deed niets met een verhaal over een mogelijke antraxaanslag in een plaatselijk postkantoor, de ander opende het nieuws ermee. Ook het verhaal over de ontsnapte olifant Bobo was bron van discussie en hilariteit.
Toch maakten de redacties meestal soortgelijke keuzes. Men opende met criminaliteit en veiligheid, gevolgd oor minder spectaculaire verhalen over mens en maatschappij. Als laatst kwam het lichte nieuws (olifant Bobo). Het patroon kwam overeen met keuzes van Amerikaanse nieuwsredacties.
Daarna was er aandacht voor fouten die regionale zenders maakten in hun keuzes en de gevolgen daarvan voor de kwaliteit en de kijkcijfers. Een kijker die naar een saaie vertelling van een begrotingswijzing voor scholen kijkt, klikt door naar een ander programma. Waardoor een eindredacteur het onderwerp een volgende keer vermijdt.
Immers, bij kijkcijfermetingen telt alleen hoeveel kijkers naar een bepaald onderwerp kijken. De manier waarop ze de informatie tot zich nemen, wordt niet in metingen meegenomen.
Amerikaanse regionale zenders produceren tegenwoordig meer nieuws, maar met gelijke budgetten. Journalisten werken als presentatoren en technici als journalisten. Veel goedkoper!
Ook de productie werd opgevoerd. In 2002 maakten journalisten 1,8 reportages per dag – tegenover 1,4 in 1998. Het uitdiepen van onderwerpen werd moeilijker en journalisten namen sneller hun heil tot onderwerpen als criminaliteit (snelle en aangrijpende beelden, commentaarstem erbij, en de reportage is klaar). Bij politieke verslaggeving richten journalisten zich alleen op de winners en verliezers; de inhoud sneuvelt.
Gevolg van deze ontwikkelingen is een dramatische kwaliteitvermindering. Dean bestrijdt dat de kijker dit niet erg vindt of zelfs niet merkt. Hij stelt dat een kijk wel degelijk kwaliteit wil.
Hij stelde voor bestaande bronnen anders te benaderen en presenteerde daartoe zijn zes verschillende manieren om een reportage in elkaar te zetten:
1. Presentator leest nieuwsverhalen voor
2. Iemand stuurt de beelden naar de redactie en de nieuwslezer voegt zijn commentaarstem eraan toe.
3. Reportage wordt door minimaal twee mensen gemaakt, waaronder de verslaggever.
4. Reportage is iets langer, minstens twee bronnen vertellen samen het hele verhaal.
5. Reportage bevat tegengestelde meningen, is anderhalve minuut langer en bevat meer informatie
6. Reportage is langer en bevat meningen die een gemengd karakter hebben.
Het bleek dat een andere benadering van hetzelfde onderwerp leidde tot andere resultaten en andere kijkcijfers. Bij het zesde type van uitwerking bleven meer mensen kijken – ongeacht het onderwerp. Hoe meer kijkers voelen dat een onderwerp is uitgediept, des te hoger de waardering. Waaruit bleek dat mediabedrijven kijkcijfers altijd verkeerd hebben gemeten. Niet het soort onderwerp is belangrijk bij het verkrijgen van kijkers, maar manier waarop het wordt aangepakt.
Walter Deans lezing was zeer interessant en origineel. Wie niet aanwezig was, kan zijn boek lezen, We interrupt this newscast.
