De Loep, Longlist

Syrië, de giftige oorlog

Canvas VRT
Inge Vrancken en Rudi Vrackx
Camera

Er is ontzettend veel bewijs dat het Assad-regime achter de gifgasaanvallen op de Syrische bevolking zit. Waarom heeft dat zo weinig consequenties? Die vraag proberen VRT-journalisten Inge Vrancken en Rudi Vranck te beantwoorden in Syrië, de giftige oorlog.

Augustus 2013, de chemische aanval op Syrische burgers in al-Ghouta schokt de wereld. Toenmalig president Obama had het Assad-regime gewaarschuwd dat er een rode lijn zou worden overschreden als er chemische wapens gebruikt zouden worden. Maar de aangekondigde militaire vergelding kwam niet. De VS sloten een politieke deal met Rusland: het chemische wapenarsenaal van het Assad-regime zou onder toezicht van het OPCW ontmanteld worden. Dat gebeurde. Desondanks stopten de aanvallen niet. Het regime bleef ontkennen dat het gifgas gebruikte tegen de eigen bevolking.

VRT-journalisten Inge Vrancken en Rudi Vranckx maakten een reconstructie van het internationaal onderzoek naar het gebruik van chemische wapens in de Syrische oorlog.  Ze spraken met de onderzoekers van de VN en de OPCW die vaak voor het eerst vertelden over hun veldwerk, de obstakels die ze tegenkwamen en de bewijzen die zij vonden. De journalisten bezochten getuigen en overlevenden van de gifaanvallen en spraken met artsen en hulpverleners die erbij waren. Ze lazen talloze internationale onderzoeksrapporten en officiële verklaringen en interviewden diplomaten, analisten en politiek adviseurs.

Vrancken en Vranckx begonnen jaren geleden al met hun onderzoek maar hebben gewacht totdat cruciale getuigen met hen wilden spreken. Aan de Russisch/Syrische kant wilde alleen de Russische ambassadeur in Nederland hen te woord staan.

In de driedelige documentaire reeks die in mei 2022 is uitgezonden staat steeds één gifaanval centraal. De eerste aflevering gaat over al-Ghouta (2013) en de rode lijn van Obama. Deel twee behandelt het internationale onderzoek naar de chemisch vingerafdruk na de aanval op Kan Sheikoun (2017) en de laatste aflevering gaat over de propaganda-oorlog rond de aanval op Douma (2018 en de vraag naar gerechtigheid voor de slachtoffers.

Bekijk de serie via de onderstaande links of via VRT max.

Gerelateerde artikelen

Hoe kan het dat glyfosaat, ondanks zorgen bij wetenschappers over de mogelijke gezondheidsrisico’s, toch weer werd toegelaten?
Veel boeren zeggen niet zonder glyfosaat te kunnen. Het bestrijdingsmiddel is zeer effectief en daarom ook de meest gebruikte onkruidverdelger ter wereld. Maar hoe veilig is glyfosaat? Wetenschappers die in opdracht van de Wereldgezondheidsorganisatie het bestrijdingsmiddel onderzochten, concludeerden dat het waarschijnlijk kankerverwekkend voor mensen is. Toch is het gebruik onlangs weer voor tien jaar toegestaan door de Europese en nationale pesticideautoriteiten.

Huisartsenketen Co-Med wilde zoveel mogelijk omzet genereren en nieuwe praktijken verwerven. De zorg voor patiënten was van ondergeschikt belang. Uit dit onderzoek van NRC blijkt onder meer dat zorgdeclaraties werden opgehoogd, medewerkers onder druk gezet, winstcijfers opgeblazen, en contracten met terugwerkende kracht werden aangepast. De bedrijfstop gebruikte premiegeld – bedoeld voor patiëntenzorg – voor excessieve privé-uitgaven en kocht er nieuwe praktijken van. Dat bleek een piramidespel: de gegarandeerde inkomstenstroom van nieuwe huisartsenpraktijken was nodig om verder te groeien

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk