Onderzoeksjournalist en VVOJ-directeur Margo Smit doet dagelijks verslag van de conferentie van de Investigative Reporters and Editors (IRE) in de Verenigde Staten. Bericht uit Baltimore, deel 3. “Lezen mensen geen lange verhalen meer? Ze lezen geen saaie lange verhalen meer!”
Tekst: Margo Smit
Baltimore, 13 juni – Als er iets is waar iedere bezoeker van deze IRE conferentie naar op zoek is, dan is het wel geld. Nu zou je dat kunnen stellen voor vijf van de zes miljard mensen op deze aardkloot. Maar dat de ‘bedelaars’ hier in Baltimore wel bovenproportioneel vertegenwoordigd zijn, werd tijdens de lunch hoorbaar duidelijk.
Het was af te meten aan het ovationeel applaus voor de man die aankondigde met zijn fonds miljoenen dollars aan giften te gaan steken in de ontwikkeling van nieuwe publicatievormen voor onderzoeksjournalistiek.
Er werd harder voor hem geklapt dan voor de winnaars van de prestigieuze IRE Awards die pal daarvoor waren uitgereikt (jaja, ik zal de naam noemen, maar om te zorgen dat u doorleest, nu nog even niet).
Zoeken naar geld is hier een rode draad in het werk van de huidige onderzoeksjournalist geworden.
Iedere tweede Amerikaanse journalist die je hier een hand geeft is of zojuist ontslagen, of heeft gehoord dat hij meer stukken in minder tijd moet gaan maken (ook een manier om onze VVOJ conferentieslogan ‘Meer met minder’ te vertalen…). En de ander zal zeggen dat hij in toenemende mate met de bedelnap richting fondsen, donateurs en sponsors gaat.
Wat ook toeneemt is de tendens om buiten de gevestigde media om mooi journalistiek onderzoek zelf te verspreiden. Via het web en multimediaal.
Een prachtig voorbeeld daarvan won vandaag de Tom Renner Award, de hoogste onderscheiding die IRE jaarlijks uitreikt. Tobacco Underground, een groot onderzoek naar internationale sigarettensmokkel, gedaan door 14 journalisten in 10 landen, en gecoördineerd door… een non-profit organisatie. Hierin kwam alles even samen.
Er was ook een optimistisch tegengeluid. En niet van de minste. CNN-US president Jonathan Klein vertelt dat zijn station zojuist financieel de twee beste maanden van zijn bestaan heeft gedraaid. Waarom?
“Real news is really good business! Mensen smachten naar informatie. Zeker in deze tijd. Ze zijn onzeker en zoeken naar uitleg. Die kunnen onderzoeksjournalisten hen geven. Of het nu in een krant, op TV of op het web is.”
Seattle Times-hoofdredacteur David Boardman bevestigt het.
“In 24 van de 25 topmarkten in het land is de bestbezochte website die van de lokale krant. We hebben geen gebrek aan lezers, onze eigenaren willen simpelweg teveel winst maken. En daarom moeten we snijden in onze personeelsbestand.”
Maar ook Boardman is optimistisch.
“Als we maar blijven focussen op wat wij alleen kunnen leveren en niemand anders: uitleg en context. Dat waren we de laatste jaren nog wel eens vergeten. Maar dan is good journalism in essentie pretty good business.”
Quote van de dag
“Goed vertellen is belangrijker dan ooit. Lezen mensen geen lange verhalen meer? Ze lezen geen saaie lange verhalen meer!” (Donald Barlett, tijdens een workshop over het werken met documenten, met Vanity Fair-collega James Steele)
OK, nog ééntje dan: “Journalism is not a profession, it’s an obsession.” (CNN-US president Jonathan Klein, tijdens zijn peptalk).
Tip van de dag
De Sunlight Foundation, voor een ieder die ook maar iets over de Amerikaanse overheid wil weten. Maar ook met een team programmeurs die open source software ontwerpen waarmee je overheden kunt onderzoeken. Als VVOJ eens een voorstel indienen voor een tool dat wij in de lage landen ontberen?
(O ja, dat fonds? De John S. en James L. Knight Foundation. En nee, het is niet alleen voor Amerikaanse onderzoeksjournalistieke initiatieven, al zou je dat bij het lezen van de website niet zeggen. Maar om dat voor u te checken was uw correspondent immers hier…)
