Nieuws

VVOJ-studie: potentie voor onderzoeksjournalistiek, maar geen strategie

Hoofdredacties van Nederlandse en Vlaamse media willen graag meer doen aan onderzoeksjournalistiek. Het lukt echter onvoldoende om dit te realiseren. Geldgebrek is volgens de hoofdredacties niet het probleem. Aldus een onderzoek namens de VVOJ onder 23 Nederlandse en Vlaamse hoofdredacties. Het komt in de praktijk niet tot een strategie en structureel beleid die daadwerkelijk tot meer kritische en diepgravende journalistieke verhalen leiden.

Hoofdredacties vinden onderzoeksjournalistiek belangrijk, ook als middel om met eigen nieuws lezers en kijkers te trekken. En er zijn behoorlijk wat redacteuren met belangstelling voor onderzoek die nu niet aan dit type projecten toekomen. Echter, een grondige analyse waarom die onderzoeksverhalen dan toch (te) weinig van de grond komen is er niet. Het te verwachten adagium ‘geen tijd, geen geld’ wordt nauwelijks genoemd als oorzaak.

Als remedie noemen hoofdredacties vooral de scholing van hun medewerkers, op maat en op hoog niveau. De eigen rol van de hoofdredactie bij het bereiken van meer onderzoeksoutput, zoals aangegeven vanaf de werkvloer en m.n. te spelen door initiëren, entameren en (organisatorisch) faciliteren van onderzoek, wordt nogal eens onderschat.

Men lijkt naar elkaar te kijken en op elkaar te wachten. Oplossingen worden op het niveau van de individuele redacteur gezocht, er wordt veel minder gekeken naar blokkades die mogelijk in de redactie- of projectorganisatie zitten.

De VVOJ prijst de openheid waarmee hoofdredacties aan het onderzoek hebben mee-gewerkt. De vereniging zal aan de hand van het onderzoek bijdragen aan het ontwik-kelen van strategieën ter bevordering van kritische en diepgravende journalistiek in Vlaanderen en Nederland. Scholing op mid-carreer niveau en in de nieuwste technieken speelt daarbij vanuit de VVOJ al een belangrijke rol.

Door de VVOJ aangedragen alternatieve vormen van ondersteuning, zoals het opzetten van een centrum voor onderzoeksjournalistiek, worden in het journalistieke veld (nog) nauwelijks aantrekke-lijk gevonden. Toch wil de VVOJ ook dergelijke mogelijkheden verder exploreren.

Het onderzoek werd voor de VVOJ uitgevoerd door ‘Beter Blaadje’. De VVOJ wilde weten wat de beste manier is om ervoor te zorgen dat meer onderzoeksjourna- listieke verhalen/projecten worden gepubliceerd in Nederland en Vlaanderen. Drieëntwintig hoofdredacties van diverse typen media zijn geïnterviewd met behulp van een gestandaardiseerde vragenlijst, om ondersteuningswensen te inventariseren en te toetsen aan de praktijk.

Voor meer informatie: Henk van Ess (voorzitter VVOJ) of Margo Smit (directeur VVOJ) directeur@vvoj.org, +31 651 403 790.

Link:
Download hier het rapport: Een nieuwe impuls voor onderzoeksjournalistiek. Kansen voor onderzoeksjournalistiek bij media in Nederland en Vlaanderen (PDF-document)

Gerelateerde artikelen

De VVOJ-Regiomiddag in Delft bood een gevarieerd programma met informatie over fondsen, inspirerende journalistieke verhalen, tips, en nieuwe tools. Wil je terugkijken? Een kort verslag en de presentaties zijn toegevoegd aan de site. Benieuwd naar de volgende Regiomiddag? Die is dinsdag 7 oktober in Groningen.

Voorafgaand aan de Loep-uitreiking op vrijdag 20 juni in Domstad in Utrecht organiseert de VVOJ opnieuw de VVOJ Masterclasses. Interactieve deepdives met (internationale) trainers van naam om je onderzoeksjournalistieke kennis én vaardigheden te verdiepen. Met onder meer: Karel Degraeve (VRT) over AI in de onderzoeksjournalistiek, Alison Killing (FT) over het onderzoeken van China op basis van satellietbeelden en handelsstromen, Tom Kreling (NRC) en Merijn Rengers (NRC) over financiële onderzoeksjournalistiek, Leon Giesen (Mondo Leone) met een Meesterklas Vertellen en Dirk Mostert en Hester van Yperen (KRO-NCRV) over wederhoor in de onderzoeksjournalistiek.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk