De Loep, Longlist

Een tapijt van hazelnoten

De Groene Amsterdammer
Anne Branbergen
Redactie

Multinational Ferrero heeft een oneindige behoefte aan hazelnoten, vooral voor in de hazelnotenpasta. Boeren verdienen hier geld aan, maar de industriële hazelnotenteelt is zeer schadelijk voor bodem en water en dus uiteindelijk voor het hele biosysteem. De Europese Unie verstrekt Bioteelt subsidies waarmee hazelaars worden aangeplant. Maar als na vijf jaar het moment van de eerste oogst is aangebroken, wordt de ‘Bioteelt’, gewone teelt – en dus schadelijk.

Anne Branbergen leeft al bijna veertig jaar in de streek ten noorden van Rome die ‘La Tuscia’ heet, of Noord-Lazio. Haar onderzoek bestond vooral uit eigen observatie. Ze zag een groen paradijs, met een natuurreservaat rond het Lago di Vico, verworden tot een gifbelt vanwege de agressieve hazelnootteelt. Vanwege haar goede lokale contacten kon ze het proces van de hazelnootteelt van dichtbij bekijken. Haar belangrijkste bronnen waren de hazelnoottelers, en vervolgens degenen die zien wat er gaande is, zoals de ex-gedeputeerde Famiano Crucianelli, het ex-europarlementslid Dario Tamburrano, en nog vele anderen.

Met subsidie van het Fonds Bijzondere Journalistieke Producties begon Branbergen in de zomer van 2020 in Calabrië, diep in de punt van de laars, waar in het berggebied rond Torre di Ruggiero een vrij aanzienlijke hazelnootteelt is, nog op ouderwetse leest geschoeid, dus zonder gif. De Calabrezen hebben ‘nee’ gezegd tegen Ferrero, een interessant gegeven. Vervolgens heeft ze het gebied in Noord-Lazio onderzocht en daarna het Ferrero-gebied in Noord-Italië. Op haar reis heeft ze alle facetten van het probleem kunnen bekijken.

Gerelateerde artikelen

Op vrijdag 21 juni 2024 zijn op de Avond voor de Onderzoeksjournalistiek in Antwerpen de ASN Aanmoedigingsprijs 2023 en De Loep 2023 uitgereikt. Met deze prijzen viert de Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ)  jaarlijks de beste onderzoeksjournalistiek in Nederland en Vlaanderen.

Heineken beloofde kort na de Russische invasie van Oekraïne weg te gaan uit Rusland. De verhalen van FTM onthullen dat de bierbrouwer niet alleen stug door bleef brouwen, maar dat het bedrijf in Rusland sinds het begin van de oorlog 61 nieuwe producten heeft gelanceerd, de productie opschroefde en extra personeel aannam. Heineken dook in het gat dat merken die wel waren vertrokken, zoals Guinness en Coca Cola, achterlieten.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk