Vijf jonge journalisten laten in een reis door Nederland de verschillende belangen zien van ontwikkelaars, wethouders, gedeputeerden, lobby-verenigingen, wetenschappers en protesterende bewoners. Terwijl de rijksoverheid al sinds 2019 beweert de verdozing van Nederland te willen aanpakken, is er nauwelijks regulering. In ongeveer driekwart van de gevallen is voor de aanvraag van de bouwvergunning geen onderzoek gedaan naar verkeer, luchtkwaliteit of natuur. Volgens de rijksoverheid staan in Nederland meer distributiecentra voor de Europese markt dan in alle ons omringende landen bij elkaar. Het ministerie van Economische zaken en Klimaat werft deze bedrijven actief in het buitenland. Bovendien is bijna driekwart van de grond voor grootschalige distributie in het bezit van buitenlandse vastgoedinvesteerders.
Twee databases vormden de kern van het onderzoek: bestaande distributiecentra en toekomstige distributiecentra. De eerste werd opgebouwd met behulp van een database van een wetenschapper, adresgegevens in de BAG en KvK-gegevens. Een ingenieursbureau gaf achtergrondinformatie over hoe het proces van weiland tot distributiecentrum verloopt. Bij gemeenten werden vergunningen en onderzoeken opgevraagd. Voor de toekomstige verdozing werden openbare bestemmingsplannen doorgespit. Cobouw – een medium in de bouwsector – bleek een waardevolle bron van informatie van vastgoedontwikkelaars en investeerders. Zo konden de journalisten uitrekenen hoeveel vierkante meters aan distributiecentra er nog bijkomen en hadden ze nieuws om het grotere verhaal aan op te hangen.
Het onderzoek gaat in op de diepere trend van een toenemend democratisch tekort in de lokale politiek. Aan de hand van het voorbeeld IJsselstein laat Mark Lieve Adriaanse zien hoe burgers en gemeenteraden steeds minder te zeggen hebben over hun directe leefomgeving.
