Controlerend, De Loep, Longlist

Sluiproute Brussel – De Europese lobby voor de bv Nederland

Boek bij Ambo Anthos
Lise Witteman
sharon-mccutcheon-tn57JI3CewI-unsplash

Het wemelt in Brussel van de lobbyisten die amper in de gaten worden gehouden, blijkt uit het boek Sluiproute Brussel van Follow the Money-correspondent Lise Witteman.

Wat gebeurt er achter gesloten deuren als onze bewindslieden naar Brussel afreizen? Zijn ze bij thuiskomst wel eerlijk over de belangen die zij er behartigen en de akkoorden die ze sluiten met hun collega’s? Aan de hand van zeven lobbyverhalen toont Lise Witteman aan dat de kabinetten Rutte I, II en III vaak een loopje namen met de transparantie. Van de herintroductie van omstreden beleggingsproducten, halve waarheden over dierenwelzijnstandaarden tot belangenverstrengeling rond wapensubsidies en achterkamertjespolitiek met fossiele grootmachten.

Lise Witteman liep als politiek verslaggever jarenlang rond op het Binnenhof. In 2018 vestigde ze zich als freelance journalist in Brussel om voor Follow the Money en De Groene Amsterdammer verhalen te schrijven over de Europese politiek achter de abstracte beleidsnota’s en lege vergezichten.

In Den Haag leunde ze vaak op bronnen die een verslaggever meeslepen in hun narratief. In Brussel gooide ze het over een andere boeg en worstelde ze zich door de enorme hoeveelheden openbare informatie. Ze maakte tijdlijnen, identificeerde de belangrijkste spelers en onderzocht welke verborgen belangen een rol speelden bij de besluitvorming. Pas als ze een onderwerp tot in de haarvaten kende, ging ze met de spelers praten om de ontbrekende schakels in de tijdlijnen in te vullen.

Daarmee toonde ze aan dat de beruchte Rutte-doctrine ook op Europees niveau doorwerkt: de Tweede Kamer en het grote publiek moesten vaak in het duister tasten, terwijl het Nederlandse bedrijfsleven wel goed werd geïnformeerd.

Gerelateerde artikelen

Hoe kan het dat glyfosaat, ondanks zorgen bij wetenschappers over de mogelijke gezondheidsrisico’s, toch weer werd toegelaten?
Veel boeren zeggen niet zonder glyfosaat te kunnen. Het bestrijdingsmiddel is zeer effectief en daarom ook de meest gebruikte onkruidverdelger ter wereld. Maar hoe veilig is glyfosaat? Wetenschappers die in opdracht van de Wereldgezondheidsorganisatie het bestrijdingsmiddel onderzochten, concludeerden dat het waarschijnlijk kankerverwekkend voor mensen is. Toch is het gebruik onlangs weer voor tien jaar toegestaan door de Europese en nationale pesticideautoriteiten.

Huisartsenketen Co-Med wilde zoveel mogelijk omzet genereren en nieuwe praktijken verwerven. De zorg voor patiënten was van ondergeschikt belang. Uit dit onderzoek van NRC blijkt onder meer dat zorgdeclaraties werden opgehoogd, medewerkers onder druk gezet, winstcijfers opgeblazen, en contracten met terugwerkende kracht werden aangepast. De bedrijfstop gebruikte premiegeld – bedoeld voor patiëntenzorg – voor excessieve privé-uitgaven en kocht er nieuwe praktijken van. Dat bleek een piramidespel: de gegarandeerde inkomstenstroom van nieuwe huisartsenpraktijken was nodig om verder te groeien

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk