Zembla-redacteuren Ton van der Ham en Suzan Borst deden een jaar onderzoek naar de rol van banken, agro-industrie en supermarktketens bij de crisis in de landbouw. Alle partijen zeggen dat het duurzamer moet, maar waarom gebeurt er vrijwel niets? In drie uitzendingen laat het Zembla-duo zien dat boeren, banken, kunstmestproducenten, veevoerindustrie supermarkten en consumenten vastzitten in een complex systeem.
Zembla ging te rade bij wetenschappers om vast te stellen hoe slecht het is gesteld met de bodem. Ze spraken met turboboeren én biologische boeren over hoe moeilijk het is om aan de gangbare, vervuilende landbouw te ontsnappen. Ze werkten samen met NGO’s die de landbouwlobby in Nederland en Brussel volgen en wobden de correspondentie tussen de supermarktbranche en de minister van Landbouw.
Zo ontdekten ze dat boeren die willen omschakelen naar biologische landbouw te vergeefs bij hun bank aankloppen, dat producenten van bestrijdingsmiddelen het Deltaplan Diversiteitsherstel wel onderschrijven maar de uitvoering ervan op de lange baan proberen te schuiven en dat supermarkten de mond vol hebben van duurzaamheid maar lobbyen tegen een Kamermotie die eist dat zij consumenten eerlijker informeren.
De Zembla-redacteuren staken veel energie in het voor de camera krijgen van de hoofdrolspelers. Bas Rüter, directeur duurzaamheid bij de Rabobank geeft toe dat de voormalige boerenleenbank schuld draagt voor de problemen in de landbouw, eurocommissaris Frans Timmermans roept de banken op hun giftige landbouwleningen af te schrijven en landbouwminister Carola Schouten stelt dat er systeemverandering nodig is. Maar het is haar niet gelukt die af te dwingen.
