Achter het door de geïnterviewde voorbereide eerste antwoord op jouw vragen schuilt vaak nog een ander verhaal. Maar hoe krijg je iemand zo ver jou te vertellen hoe het écht zit? De technieken komen op de VVOJ Conferentie langs in de workshop Het Tweede Verhaal.
door Yanaika Holst
Evert de Vos (redactiechef De Groene Amsterdammer en voorzitter van de VVOJ) en Luuk Sengers (freelance onderzoeksjournalist) delen hun interviewtrucs met ongeveer veertig deelnemers in het Nationaal Archief. De Vos opent de workshop met een uitleg van de titel: “De geïnterviewde weet waar je het over wil hebben, dus die heeft vaak al een verhaal voorbereid. Dat is saai. Het wordt pas echt een gesprek als iemand moet gaan nadenken over zijn antwoorden.”
Volgens De Vos en Sengers zijn er allerlei trucs om zo snel mogelijk van standaardzinnen af te komen. Zo is doorvragen op emotie een slimme manier om achter dingen te komen die de geïnterviewde zelf eigenlijk al was vergeten. “Dat opent een klepje in het geheugen”, aldus De Vos. De gouden tip is volgens het duo stilte. “Hou je mond en kijk vriendelijk of begripvol. De geïnterviewde zal dan denken dat-ie niet genoeg gezegd heeft. Dan gaat hij nadenken en door met vertellen.”
In totaal somt De Vos vijftien praktische tips op, die vervolgens in een rollenspel geoefend worden. Drie deelnemers interviewen elk één van de instructeurs, terwijl de rest van de groep meekijkt en feedback geeft. Het resultaat is een interessante discussie over interviewtechnieken.
Benieuwd naar alle tips van De Vos en Sengers? Dit zijn de 15 beknopte, maar belangrijke trucs om te onthouden:
- Begin met een open vraag
- Ga met doorvragen door het jargon heen
- Vraag door op emotie
- Stel een samenvattende vraag voor verduidelijking
- Zwijgen is goud waard
- Schep een tegenstelling
- Probeer het eens met een fictieve situatie
- Ga samen terug naar een moment, vraag naar beeld
- Doe je dommer voor dan je bent
- Pronk met je gedegen voorbereiding
- Denk aan de valreepvraag van inspecteur Columbo
- Pieken aan het eind
- Metacommunicatie: benoem het als het interview niet goed loopt
- Hou de lijn open
- Let op lichaamstaal – vergeet niet te spiegelen
Was u niet bij de workshop aanwezig maar wilt u wel meer weten over bovenstaande interviewtrucs? Vanaf 17 februari geven Luuk Sengers en Evert de Vos een vijfweekse interviewtraining in Amsterdam. Meer informatie over die cursus is hier te vinden.
Op de foto: Evert de Vos (links) in een rollenspel met een van de deelnemers aan de trainig Het Tweede Verhaal. Foto Jules Ruijs
