Conferentie, Kenniscentrum

VVOJ2014 verslag: De spin-off van een onderzoeksverhaal

Titel: De spin-off van een onderzoeksverhaal
Datum: 8 november 2014
Tijd: 09:00-11:00 uur
Sprekers: Joost van der Wegen
Moderator: Annemarie Geleijnse
Aantal aanwezigen: 10
Verslag: Lisa Van Cauwenbergh

Het schrijven van een onderzoeksverhaal kan een leuk financieel staartje krijgen. Dit heeft Joost van der Wegen, Nederlandse misdaadjournalist, maar al te goed ondervonden.

In november 2013 werd zijn boek Onder spanning, werken bij de politie gepubliceerd. Voor zijn boek sprak Van der Wegen met (oud-)politieagenten, wetenschappers en politiechefs over de trauma’s die tot stand kunnen komen bij politiemensen. Het boek toont de donkere kant van het politiewerk.

De moderator van de workshop was Annemarie Geleijnse, Nederandse journalist en cultureel antropoloog (iemand die de mens bestudeert).

‘Hoe kies je zo’n zwaar onderwerp voor je boek?’ vroeg Annemarie zich af.

‘Het onderwerp koos ik ongeveer twaalf jaar geleden, toen ik stage liep als journalist,’ antwoordde Van der Wegen.

Daar kwam hij vaak in contact met politiemensen. Hij vroeg zich af waarom zij vaak zo droevig waren. Hij interviewde drie politieagenten die het zwaar te verduren kregen tijdens hun werk.

‘Ik was verbaasd hoeveel er uit een interview voorkomt,’ vertelde Joost.

Die interviews culmineerden in zijn boek.

‘De dag dat het boek uitkwam, kwam ik uit de kast als schrijver. Ik was plots een auteur in plaats van journalist,’ vertelt Joost van der Wegen.

Maar wat is je taak als schrijver wanneer je boek verschijnt?

Het kiezen van een goed persbericht is belangrijk volgens Joost van der Wegen.

‘Maar zelfs al koos ik een goed persbericht, vaak lukte het toch om mijn woorden te verdraaien: er werd geschreven dat alle politiemensen stoned aan het werk waren. Daar was ik dus absoluut niet blij mee.’

Er werd al onderzoek gedaan naar de traumatische levens van sommige politiemensen, maar uit het onderzoek kwamen verontrustende resultaten dus werd het weggemoffeld.

‘Ik wilde de waarheid vertellen, de feiten.’

Joost van der Wegen bekent dat het allesbehalve makkelijk was om een product te maken dat mensen graag zouden willen lezen.

‘Het is riskant om vooraf te bepalen voor welke doelgroep je zult schrijven. Zo kun je als schrijver vaak maar één kant van het verhaal gaan vertellen – maar als journalist is dit soms dodelijk.’

Laagdrempelig, voor het grote publiek schrijven is dé boodschap.

Omdat de oplage van Onder spanning klein is, ligt het boek niet te koop in de boekhandel.

‘Het is vooral van belang dat ik mijn boek tijdens lezingen kan verkopen, dan krijg ik er van mijn uitgeverij ook nog een percent op.’

Maar op welke manier kun je nog geld verdienen aan je expertise, zonder een boek te schrijven? Deze vraag werd aan het publiek gesteld. Verschillende originele en doordachte antwoorden kwamen uit de bus:

    • Lezingen (reclame maken voor je boek terwijl je nog iets bijverdient)
    • Crowdfunding (dit is een alternatieve om een bepaald project te financieren. Crowdfunding verloopt zonder een bank, maar zorgt voor direct contact tussen investeerder en ondernemer)
    • Koppelverkoop (gratis lezingen geven maar je eist er een bijhorende nieuwe opdracht voor waarvoor je wel betaald wordt)
    • Onderwerpkeuze uitbreiden of de focus anders leggen ( vertellen over post-traumatische stress met als voorbeeld politiemensen)
    • Thriller schrijven met als thema je onderzoek
    • E-book (bol.com levert een gratis preview, als de mensen verder willen lezen kunnen ze het boek daar kopen)
    • Pauw & Witteman (dit is een Nederlands praatprogramma waarin vaak gediscussieerd wordt over actuele nieuwsonderwerpen)
    • Fotoreportage maken
    • Serie maken over ‘onder spanning’, maar niet alleen bij de politie, ook bij de brandweer of bij dokters
    • Subsidies aanvragen

Tenslotte gaf Joost van der Wegen ons nog een paar nuttige sites die verwijzen naar zijn boek:

Gerelateerde artikelen

conferentie-1x

Claimen en framen, dat was het thema van de conferentie 2023. Wie claimt en framet stuurt de dialoog, zet thema’s op scherp en maakt andere geluiden vaak monddood. Hoe gaan we hier als onderzoeksjournalisten mee om? Hoe bewegen we ons in een wereld van wantrouwen? Daarover ging het onder meer tijdens twee succesvolle en verrijkende conferentiedagen op vrijdag 17 en zaterdag 18 november 2023 in Gent.

conferentie-1x

Eind 2013 ontvangt de gemeenteraad van Birmingham, Engeland – een merkwaardige anonieme brief waarin melding wordt gemaakt van een complot van Islamisten om openbare scholen in een achterstandswijk over te nemen. Het geheime plan had de codenaam Operation Trojan Horse. De brief wordt intern snel ontmaskerd als nep, maar veroorzaakt toch landelijke paniek als die in maart 2014 lekt naar de pers. Anekdotes over leerkrachten die Salafistische gedachten in de hoofden van hun leerlingen pompen en hun vrouwelijke collega’s discrimineren, buitelen over elkaar heen in de media.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk