Titel: De fotograaf als tipgever
Datum: 8 november 2014
Tijd: 14:00-15:15 uur
Spreker: Pierre Crom
Aantal deelnemers: 12
Verslag: Bart Meese
Op 17 juli 2014 werd een boeing 777 van Malaysia Airlines neergehaald boven het oosten van Oekraïne door een luchtdoelraket. De Nederlandse fotograaf, Pierre Crom, was één van de eersten ter plaatse.
Crom was een biertje aan het drinken op zijn terras toen hij telefoon kreeg.
‘Plots kreeg ik telefoon van een collega uit Nederland met de boodschap dat een passagiersvliegtuig dat vertrokken was uit Amsterdam was neergestort.’
Crom twijfelde geen moment en ging meteen opzoek naar de locatie van het vliegtuig.
‘Na een half uur kenden we de locatie maar het duurde twee uur voor we er waren.’
Dat was breaking news, maar makkelijk was het zeker niet. Crom:
‘Je bent omgeven door lijken, die enkele uren ervoor nog afscheid hadden genomen van hun geliefden. Of net niet, want per vliegtuig reizen is een van de veiligste manieren om je te verplaatsen. Dat maakt het allemaal nog wat schrijnender, want de oorzaak van de crash lag buiten de piloten om. Maar ja, mensen willen foto’s in hun krant. Dus plaatjes schieten moet je.’
De sensatiezucht van de media was trouwens niet de enige reden waarom Crom dat wrange gevoel zo snel mogelijk moest proberen te overwinnen.
Het rebellenleger, de Russische Seperatisten, waren onderweg. De tijd drong om een beeld te schetsen van de situatie.
Toen het rebellenleger op de rampplek kwam, werd die direct voor de media afgesloten.
De rebellenleider had daarbij nog één verzoekje voor Crom. Of hij niet even een foto van hem wilde maken? Dat er in z’n buurt een heleboel verkoolde lijken lagen, onder zijn bewind dan nog wel, leek hem niet te deren. Het mag dan ook geen wonder heten dat deze portretfoto de hele wereld rondging.
De aanwezigen wilden weten of de foto’s ook gebruikt werden bij het onderzoek naar de crash. Crom was namelijk als een van de eersten ter plaatse en mocht door z’n cameralens dit hele gebeuren aanschouwen. De foto’s kunnen dan eventueel ook dienen als belangrijk bewijsmateriaal, niet?
Daarop gaf Crom een nogal verrassend antwoord.
‘Ik doe dat niet, want ik wil dat niet. Ik ben een freelancer, ik ben onafhankelijk en dat wil ik graag blijven. Ik wil niet vasthangen aan een overheid. Dit wil niet zeggen dat er geen druk op mij is gezet. Maar daarin geef ik niet toe. De enigen die mijn foto’s kunnen krijgen, zijn persagentschappen.’
Het is overigens geen vreemd gegeven dat Crom zo snel op de rampplek was. De Krim was op dat moment namelijk zijn terrein. Hij was daar al in het begin van de conflictproblematiek en opstand in Oekraïne, die in het voorjaar van 2014 begon.
Hij legt ook de taferelen van de gewone gezinnen vast op de gevoelige plaat. Toch weigert hij zichzelf te profileren als oorlogsjournalist.
‘Ik ben fotograaf,’ zegt hij.
