Titel: Security for journalists: hoe beveilig je je laptop?
Datum: 08 november 2014
Tijd: 09:00-12:00 uur
Spreker: Arjen Kamphuis
Deelnemers: ongeveer 10
Verslag:Charlotte Cattebeke
Arjen Kamphuis schreef samen met journalist Silkie Carlo het boek Security for Journalists. Je kan het gratis downloaden omdat hij wil dat zijn informatie alle lagen van de bevolking bereikt.
Kamphuis beschrijft minutieus waarom het belangrijk is om onze gegevens beter te beveiligen.
‘Elke journalist die ook maar een knip voor de neus waard is, heeft iets te verbergen,’ poneert Kamphuis.
Vanuit dat perspectief volgt een discours over waakzaamheid en over hoe we als journalist onszelf maar vooral onze bronnen kunnen beschermen.
Het internet is een handige maar tegelijk erg gevaarlijke tool. Het duurt niet lang voor de sociale netwerksite Facebook ter sprake komt.
‘Je kunt Facebook vergelijken met asbest,’ zegt Kamphuis, ‘bouwkundig gezien is het zeer degelijk materiaal. Maar er blijkt toch een reden te zijn waarom ze het niet meer gebruiken. Dat is net zo met Facebook.
‘Je geeft je persoonlijke data weg en het kan tot tien jaar duren voor de consequenties daarvan duidelijk worden.’
Ook telefoons, USB-sticks,… we moeten ons geen illusies maken: alles kan gemanipuleerd worden.
‘Een I-Phone is eigenlijk een digitaal monitoring device waar je af en toe ook eens mee kunt bellen’, stelt Kamphuis.
Zelfs als je denkt dat je gsm uitstaat, kan je afgeluisterd worden. Ook Microsoft doet hieraan mee.
Alles wat we doen op onze computers of smartphones is traceerbaar. Zowel overheden als privébedrijven kunnen alles registreren.
Zelfs als je in Google iets intikt zonder op ‘zoek’ te klikken, kan achterhaald worden wat je precies wilde opzoeken. Bovendien kan internetgigant Google je zonder pardon de toegang tot al je documenten ontzeggen.
Wie dus écht grote geheimen heeft, kan maar beter voorzichtig zijn.
De eerste stap is om een veilige, parallelle identiteit te creëren.
Kortom: een computer aanschaffen die thuis altijd offline staat en waarvan je zeker bent dat er geen verborgen chips in zitten.
Je koopt je laptop met bankbiljetten en op een locatie waar je anders nooit komt. Tegelijk zorg je ervoor dat je jouw smartphone niet op zak hebt. Bestel nooit iets vooraf. Hetzelfde geldt voor USB-sticks.
Nadien kan je jouw laptop strippen: je ontdoet je toestel fysiek van alle mogelijkheden om verbindingen te maken. Het is ook aangeraden om de draadjes door te knippen van je microfoon en je speakers.
Wanneer je toch internet nodig hebt, ga je best naar een internetcafé dat niet aan je gelinkt kan worden.
Voor wie voorzichtig wil beginnen, helpt het al om verschillende browsers te gebruiken naar gelang je activiteiten.
Een goed wachtwoord is uiteraard een eerste stap (‘denk aan een zin van 30 tekens’).
Tor Browser is een veiliger alternatief dan Google Chrome en ook tools zoals Off The Record Chat kunnen nuttig zijn.
Versleutelde e-mails versturen is altijd een goed idee. Kamphuis voorspelt dat journalisten zonder een Public Key Fingerprint in de toekomst niet meer getipt zullen worden.
PGP (pretty good privacy) is één van de versleutelingscodes die je kunt gebruiken.
‘Tot nu toe is er nog niemand in geslaagd om versleutelde teksten te kraken.’
Vanuit het publiek rijst de vraag of je potentiële klokkenluiders niet afschrikt met al deze veiligheidsmaatregelen. Volgens Kamphuis kan je nooit voorzichtig genoeg zijn, al is de keuze uiteindelijk aan de bron zelf.
Onze onderwijssystemen zijn gebaseerd op commerciële producten en dat maakt ons kwetsbaar. Wie deze programma’s niet beheerst, kan niet meedraaien in onze maatschappij.
Wat wil zeggen dat al deze programma’s gemakkelijk gebruikt kunnen worden om wereldwijd data te verzamelen.
‘En dat terwijl de overheid per dag een fortuin door de wc trekt ten voordele van zogezegde beveiliging,’ concludeert Kamphuis.
Een gedragsverandering in het gebruik van onze computers, gsm-toestellen en software dringt zich op.
‘Veel Nederlanders weten erg weinig van computers terwijl ze er afhankelijk van zijn,’ aldus Kamphuis.
Een onrustwekkende combinatie.
