Conferentie

VVOJ2013: de verhalen van komend jaar. De landsgrenzen voorbij.

Titel: Waar moeten journalisten komend jaar de verhalen zoeken?
Datum: Vrijdag 15 november 2013
Tijd: 14.00 tot 15.15
Spreker: Mark Deuze
Moderator: Nico Haasbroek
Aantal deelnemers: 35

door Roelinde Bosc h

“Wat doen onderzoeksjournalisten het meeste fout?” Moderator Nico Haasbroek vraagt dit aan Mark Deuze, de spreker tijdens deze workshop.

“Ze gaan er te vaak vanuit dat een verhaal heel specifiek met een plek te maken heeft, maar vaak gaat het over de landsgrenzen naar het buitenland,” is het antwoord.

Volgens Deuze gaat het verhaal vaak verder in het buitenland en zijn daar ook financiën te vinden. Hij spoort iedereen aan om verder te kijken dan Nederland en contact te leggen met het buitenland.

Deuze spreekt over Creative Methods voor onderzoeken. Hiermee doelt hij op de manier van nadenken over een onderzoek. Als je aan een verhaal begint vraag je je de volgende dingen af:
• Wat is het probleem?
• Welke methode ga ik gebruiken?
• Hoe kan ik het verhaal vertellen?

Dan komen de vervolgvragen:
• Hoe werkt het systeem?
• Hoe zou het moeten werken?

Een methode van onderzoek die Deuze aanprijst is om mensen hun eigen verhaal te laten vertellen.

“Vaak vragen onderzoekers en journalisten veel van de geïnterviewde, letterlijk en figuurlijk, maar we geven ze niks terug.”

Deuze bedoelt hiermee dat journalisten eigenlijk moeten terugkoppelen, samen met de geïnterviewde, om deze echt het verhaal te laten vertellen.

Een manier om een beter verhaal te krijgen is om vooraf te zorgen voor documentatie, en dat te gebruiken als basis voor een interview. Bijvoorbeeld door de geïnterviewde foto’s te laten maken van een situatie waar het in het verhaal om draait.

Of door bij een huisarts video-opnames te maken tijdens het spreekuur, voor een verhaal over huisartsenzorg.

Vervolgens vindt de terugkoppeling plaats: de journalist neem de foto’s, video’s, etc, door met de geïnterviewde , en zo ontstaat het verhaal. Het documentatiemateriaal is feitelijk niet meer dan de aanleiding. “Op deze manier zal je niet snel sociaal wenselijke antwoorden krijgen, maar een eerlijker verhaal,” legt Deuze uit.

Deze methode is aan te raden omdat de geïnterviewden dan echt het gevoel hebben dat ze gehoord worden. “Vaak is het verhaal al af voordat ze worden geïnterviewd,” is de algemene klacht volgens moderator Haasbroek.

Gerelateerde artikelen

conferentie-1x

Claimen en framen, dat was het thema van de conferentie 2023. Wie claimt en framet stuurt de dialoog, zet thema’s op scherp en maakt andere geluiden vaak monddood. Hoe gaan we hier als onderzoeksjournalisten mee om? Hoe bewegen we ons in een wereld van wantrouwen? Daarover ging het onder meer tijdens twee succesvolle en verrijkende conferentiedagen op vrijdag 17 en zaterdag 18 november 2023 in Gent.

conferentie-1x

Eind 2013 ontvangt de gemeenteraad van Birmingham, Engeland – een merkwaardige anonieme brief waarin melding wordt gemaakt van een complot van Islamisten om openbare scholen in een achterstandswijk over te nemen. Het geheime plan had de codenaam Operation Trojan Horse. De brief wordt intern snel ontmaskerd als nep, maar veroorzaakt toch landelijke paniek als die in maart 2014 lekt naar de pers. Anekdotes over leerkrachten die Salafistische gedachten in de hoofden van hun leerlingen pompen en hun vrouwelijke collega’s discrimineren, buitelen over elkaar heen in de media.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk