Titel: Seymour Hersh, keynote toespraak
Datum: Vrijdag 16 november 2012
Tijd: 11:30-12:00 uur
Aantal deelnemers: ongeveer 250
Verslag: Gild Aerts
Het Rubens auditorium loopt vol met enthousiaste (onderzoeks)journalisten. Zij zijn helemaal klaar voor twee dagen intensief workshops volgen. Maar eerst is het tijd voor een gesprek met een groot meneer, één van de eerste hoogtepunten op het VVOJ-congres dat dit jaar aan zijn tiende editie toe is. De man, die 75 jaar is, zit er zichtbaar op zijn gemak bij. Hij begroet de aanwezigen, en mag al direct rekenen op een groot applaus.
Wat we verder even te weten krijgen bij het voorstellen van deze Amerikaanse onderzoeksjournalist (of al wisten), is dat hij zich vooral met politieke en militaire kwesties bezighoudt. Hij werkte voor de New York Times, Associated Press, en schreef talloze boeken. In het heden is nog steeds actief in de journalistieke wereld. Ook niet geheel onbelangrijk om te weten, is dat hij in 1970 de Pulitzerprijs voor Internationale Journalistiek won. Die kreeg hij voor zijn verslaggeving over het My Lai bloedbad en de daarop volgende doofpot-affaire ten tijde van de Vietnamoorlog.
De overwinning van Barack Obama. Met een beter onderwerp kan je een gesprek met een Amerikaan dezer dagen niet starten. Of Hersh tevreden is met die overwinning van Obama? Uiteraard. “ Ook ik zou naar Canada verhuisd zijn als Romney gewonnen zou hebben”, aldus een lachende Hersh. “And also Europe loves Obama”. Maar Hersh had niet verwacht dat hij zou winnen. Dat is wat hij eerder zei bij zijn aankomst. Maar kan een politieke leider alles juist doen? No way. Ook zeer interessant: Toen Clinton president was van de Verenigde Staten, werden er voor de eerste keer bombardementen uitgevoerd door blanken op blanken.
Maar even terug naar 1969, ten tijde van Hersh zijn doorbraak . Hersh zijn doorbraak wordt zowat gemarkeerd door Vietnam. Hij durfde wat alle anderen destijds niet durfden: de waarheid aan het licht brengen. Meer dan 500 Vietnamese dorpelingen werden vermoord door Amerikaanse militairen, dat is het verhaal in een notendop. Hersh schreef hier artikels over, en liet zelfs de daders aan het woord. Hij heeft er als het ware dus middenin gezeten. Maar waar hij uitdrukkelijk op wijst is: ‘wachten’. Als journalist is het zeer belangrijk dat je geduld hebt. Wacht tot de dingen zeker zijn, dat ze bevestigd zijn vooraleer je ermee naar buiten komt.
Van Vietnam naar Irak. Het gesprek met Hersh duurt maar een halfuurtje, het moet dus merkbaar vooruit gaan.
“What we did in Irak, is immoral,” stelt Hersh.
Hersh was duidelijk geen liefhebber van George W. Bush, en beweert dat het merendeel van de Amerikanen absoluut tegen de oorlog was. Bush is één van de oorzaken van de wereldcrisis die in na 9/11 begon. Een gedurfde uitspraak, lijkt mij. Hij heeft het Obama verdorie moeilijk gemaakt.
Maar dan is het tijd voor vragen van het publiek. Hoe Hersh zijn bronnen vindt? Je hoeft er niet per se naar op zoek te gaan. Vaak komt er ook gewoon iemand naar je toe met een verhaal. ‘Iedereen heeft een verhaal’, daar moet je van uitgaan. Heel belangrijk is dan dat je je tijd neemt.
En objectiviteit? Ja hoor, zéér belangrijk. Maar dat is niks nieuws. En discretie, een must in de onderzoeksjournalistiek. Documenten deel je best niet met je collega’s, maar hou je voor je zelf, aldus de wijze les van Seymour Hersh.
