Nieuws

‘Lokale uitzoekjournalistiek moeilijkste wat er is’

‘Lokale journalistiek is het moeilijkste dat er is.’ Die waarderende woorden sprak Peter de Vries bij de opening van de tweede VVOJ trainingsdag uitzoekjournalistiek voor lokale en regionale journalisten. ‘Je lezer en kijker zit er namelijk met zijn neus bovenop. Echte mensen, een dagelijks gevecht.’

door Margo Smit

De Vries, oud-hoofdredacteur van De Gooi en Eemlander en tegenwoordig directeur van de School voor Communicatie en Journalistiek Utrecht, sprak voor zo’n honderd collega’s die naar Utrecht waren gekomen voor twaalf trainingen en workshops, speciaal toegespitst op de huis- aan huisbladen, regionale kranten, websites en omroepen.

‘De menselijke maat is bepalend voor wat jullie doen,’ hield De Vries zijn gehoor voor, ‘jullie komen niet weg met sociologietjes en abstracte verhalen.’

Hij beschreef zijn ideaal van lokale uitzoekjournalistiek.

‘Mensen hun eigen verhalen teruggeven en hun greep op de werkelijkheid. De journalistiek als waakhond van de democratie? Ja, maar daar alleen doe ik het niet voor. We moeten niet alleen het lokale debat aanjagen, want dan reageren alleen de usual suspects. Je bent bezig met de verhalen van echte mensen. Dat is uitzoekjournalistiek: geen makkelijke quootjes halen, maar uitzoeken wat er leeft.’

De Vries gaf de zaal enkele tips mee.

‘Te weinig geld en te weinig tijd voor het uitzoekwerk? Dat is zo, maar is ook wat te makkelijk gezegd. Je loopt als lokale journalist ook letterlijk tegen die lastige autoriteiten aan, want je bent onderdeel van de gemeenschap. Dat is lastig, maar deins er niet voor terug. Ga open het gesprek aan met je gemeenschap en maak duidelijk waar je aan werkt.’

Plan je verhalen goed en kies selectief een paar onderwerpen en zoek die uit, je kunt niet alles tegelijk, waarschuwde De Vries. Lees je stukken en niet alleen de persberichten, en stop met de ‘dat weten we al’-reflex. ‘Nieuws is dat waar iedereen over gaat praten,’ voegde hij toe.

En nog een tip: ‘Ga anders met de politici en directeuren om. Ik noem dat het tweede-man-syndroom. Vaak wil de tweede man van een organisatie graag met je praten, als je open vraagt hoe het zit. De rechterhanden willen het je vaak graag uitleggen.’

‘Maak de burger, je lezer en kijker, tot je bondgenoot,’ besloot De Vries zijn openingsspeech. ‘Luister naar hem, vraag hem niet om meningen, want die hebben we allemaal. Maar vraag hem om feiten en waarnemingen en kennis. Dat willen ze graag met je delen. En blijf leren, zoals op een dag als vandaag.’

En met die aansporing gingen de deelnemers op weg naar hun trainingen en workshops.

* foto-impresse lokale uitzoekjournalistiek 2012
* Training voor lokale en regionale journalisten, 24 april 2012
* VVOJ Werkgroep Lokale UItzoekjournalistiek
* Volg ook de VVOJ Trainingsdag Uitzoekjournalistiek op Twitter

Gerelateerde artikelen

Onafhankelijk en diepgravend journalistiek onderzoek op lokaal niveau, hoe doe je dat? Hoe overleef je als kleine, onafhankelijke start-up? Hoe kan artificiële intelligentie (AI)  journalisten helpen bij onderzoek? Hoe toon je achterkamertjespolitiek aan? Wil je hier meer over weten? Kom naar de Regiomiddag die de VVOJ aanbiedt op 8 oktober in Arnhem.

Op vrijdag 21 juni 2024 zijn op de Avond voor de Onderzoeksjournalistiek in Antwerpen de ASN Aanmoedigingsprijs 2023 en De Loep 2023 uitgereikt. Met deze prijzen viert de Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ)  jaarlijks de beste onderzoeksjournalistiek in Nederland en Vlaanderen.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk