Vanaf vandaag publiceren een aantal vooraanstaande media vijf dagen lang de resultaten van een journalistieke studie naar de structurele Europese subsidiestromen. De structurele fondsen van de Europese Unie zijn naast de landbouwsubsidies de grootste Europese geldpot.
De structurele fondsen zijn opgezet om de Europese welvaart te herverdelen en de economie in de armste regio’s van het continent te stimuleren. Voor de periode tussen 2007 en 2013 is er in totaal 347 miljard euro te verdelen over ruim 646.000 ontvangers in 271 regio’s in alle 27 lidstaten.
Het in Londen gevestigde journalistieke onderzoeksbureau The Bureau of Investigative Journalism heeft maandenlang samen met The Financial Times onderzocht hoe de geldverdeling tot stand kwam.
De onderzoekers concluderen dat de toewijzing van de subsidiestromen op uitermate ondoorzichtige wijze plaatsvindt.
Bovendien zou de maffia uitermate vaardig de hand weten leggen op vele fondsen. Het gedecentraliseerde subsidiesysteem zou met slechts 25 fraude-bestrijders zeer fraude- en corruptiegevoelig zijn, terwijl strafvervolging voor deze misdrijven nauwelijks zou voorkomen.
Het Britse onderzoeksbureau stelt daarnaast dat miljoenen euro’s niet naar kleine en middelgrote bedrijven gaan, zoals de opzet was van de structurele fondsen, maar juist naar grote multinationals. Deze grote bedrijven zouden bovendien allerlei Europese richtlijnen ontduiken.
De Britse The Financial Times, die de subsidiestromen samen met het Engelse onderzoeksbureau analyseerde, publiceert vanaf vandaag de bevindingen van de maandenlange studie. Ook Al Jazeera, BBC Radio 4 File-on-Four, BBC World Service en France 2 laten in de komende vijf dagen hun licht over de kwestie schijnen.
Onderzoeksjournalisten pleiten al enkele jaren voor meer transparantie bij de toewijzing van Europese subsidies. Farmsubsidy deed twee keer grootschalig onderzoek naar de Europese landbouwsubsidies en publiceerde de gegevens op haar eigen website.
Twee weken terug draaide het Europese Hof een eerder afgegeven vonnis over de publicatie van deze landbouwsubsidie deels terug. Dit betekende dat landen alleen nog maar de namen van ontvangers mogen publiceren, als dit bedrijven zijn. De namen van particuliere subsidieontvangers mogen niet langer gepubliceerd worden.
Wil je bijgepraat worden door collega’s over hun lokale onderzoeksverhalen? Wil je snel overheidsstukken kunnen vinden en doorzoeken? De verhalen liggen op straat, maar je moet ze wel vinden. Prominente sprekers geven een kijkje in hun keuken op dinsdagmiddag 21 mei in Alkmaar. De middag wordt georganiseerd door de Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ).
