Titel: Burgemeester in de fout
Datum: 20 november 2010, 14:00-15:45 uur
Sprekers: Johan Vercammen (Het Nieuwsblad) en Hans Goossen & Haub Paulissen (De Limburger/ Limburgs Dagblad)
Moderator: Michel Robles
Aantal deelnemers: 22
Lees ook het verslag van Michel Robles, bekijk de handout van Johan Vercammen en de presentaties van het Limburgs Dagblad.
Tekst verslag: Stijn Mestdagh
Elke burgemeester eens confronteren met de mening van hun eigen kiezers. Dat was het uitgangspunt tijdens het ‘Rapport van uw burgemeester’ gemaakt door Het Nieuwsblad in samenwerking met Radio 2 en het enquêtebureau iVOX.
Het Nieuwsblad is een Vlaamse krant met veel aandacht voor lokaal nieuws want er is een editie per regio. In 2006 begon naar aanleiding van gemeenteverkiezingen het eerste burgemeesteronderzoek. Toen werden de resultaten sporadisch in de krant opgenomen in de regiopagina’s.
Maar in 2009 pakte de krant het grootser aan en verstuurde een miljoen enquêtes via het internet. De resultaten werden ook gefilterd op geslacht, leeftijd, enzovoorts. Zo kon je bijvoorbeeld zeggen dat vrouwen meer sympathie hebben voor de burgemeester dan de mannelijke inwoners of dat jongeren het schepencollege minder genegen zijn dan de oudere inwoners.
Het grootste onderzoek ooit over het gemeentelijk bestuur leverde ook verrassende resultaten op. Maar liefst 140.157 gefilterde respondenten werden bevraagd over hoe tevreden ze zijn over hun burgemeester.
Dit werd aangeduid met een score van 10 en daarnaast werd de burgmeester in drie types onderverdeeld: burgervader, bemiddelaar en netwerker. Maar niet enkel de burgemeester, maar ook het volledige gemeentebestuur werd beoordeeld. Deze krijgen ook een score op 10 en werden apart beoordeeld over hun aanpak van vijftien uiteenlopende beleidsthema’s.
De Limburger/ Limburgs Dagblad begon in 1990 met een vijfjarig onderzoek naar vriendjespolitiek in de provincie. De notabelen van het ‘Palermo aan de Maas’, Maastricht, zette de krant en journalisten meteen onder druk.
In de periode 1996-2005 zat de krant in een dilemma: ging ze nu een echte waakhond worden of toch maar een keffertje onder de grote regionale druk van invloedrijke mensen.
In 2005 trok de krant volledig de kaart van waakhondfunctie en begon met een opleiding voor de journalisten over wobben en andere onderzoekstechnieken.
Waarom? Het was een ideologische en strategische zet om het dagblad een echt kwaliteitskeurmerk te geven, vertrouwen uit te stralen, bekend te staan om hun bronnenbescherming en klokkenluiders aan te sporen. Het resultaat van deze zet was zeker positief want er waren meer lezers die trouwer waren aan hun krant.
De Limburger kreeg een Bulgaarse tip over de beste burgemeester van het jaar 2004 Gerd Leers. De bekende burgemeester van Maastricht, CDA, zou op een controversiële manier een villa in Bulgarije gekocht hebben.
Een medewerker van Leers zat in het bedrijf die de villa’s in bezit had en Leers misbruikte zijn macht om geld terug te krijgen na aankoop. Daarom gebruikte Leers zijn contacten in Bulgarije en organiseerde een zwaar gesubsidieerde tentoonstelling van Bulgaarse kunst in Maastricht.
Uiteindelijk nam de politicus in 2010 zijn ontslag als burgemeester. Vanaf 2009 werden veel blootgelegde affaires en onkostennota’s voor aankopen van ijsjes en drop aan de kaak gesteld. Het uiteindelijke resultaat in de politieke wereld waren strengere regels en een beter toezien van het beleid.
Overheidsorganisaties moeten beter samenwerken met Woo-verzoekers. Stel hun informatiebehoefte centraal, bepaal samen hoe die het beste kan worden vervuld en lever vervolgens ook. Volg voor de samenwerking bovendien een openbare leidraad, zodat beide partijen weten wat ze van elkaar mogen verwachten.