Titel: Battle of the brains
Sprekers: Henk van Ess, Paul Myers
Datum: 20 november 2010, 15:45-17:00
Tekst verslag: Jeroen Huylebroeck
Bekijk eerst deze video teaser.
In hun presentatie namen Henk van Ess en Paul Myers het tegen elkaar op om om het snelst moeilijke zoekopdrachten te voltooien.
Hoe zoek je naar 10.000 boeken over Shakespeare die niet door Shakespeare zelf geschreven werden?
Hoe kom je de identiteit van iemand te weten wanneer je over één enkele foto beschikt?
Hoe vind je de eigenaar van een controversiële website?
Al deze moeilijkheden kwamen op een ludieke manier aan bod tijdens de allerlaatste lezing van de VVOJ-conferentie 2010.
Hieronder volgt een overzicht van de tips en weetjes die de zoekexperts met ons deelden.
‘Probeer het antwoord te visualiseren’ (Paul Myers, BBC)
1. Google-operatoren
Bij het voorbeeld van Shakespeare onderstreepten beide sprekers het belang van speciale operatoren in Google zoals ‘tilde’ of ‘-‘. Hiermee kan je irrelevante informatie meteen uit de zoekopdracht wegfilteren. Verder leerden we dat we vaak betere zoekresultaten bereiken door verschillende Google-diensten – zoals Google Maps en Google Books – te combineren.
2. Domain Tools
Henk van Ess ging op zoek naar de eigenaar van de omstreden site ‘Islamic army in Iraq’. Domain Tools vertelde hem zeer snel wie de eigenaar was en gaf zelfs een e-mailaddres vrij. De optie ‘reverse IP’ vertelde ons meteen welke andere sites er op de server gepubliceerd werden.
3. Archive, the Wayback Machine
Dit internetarchief biedt mensen de mogelijkheid om verouderde versies van websites te bekijken. Leuk voor mensen die de oude versie van hun site willen bekijken, maar ook zeer handig voor onderzoeksjournalisten die naar verborgen of verwijderde informatie zoeken.
4. Een visuele zoektocht met Twitpic, Twitvid en Tineye.
Wanneer we zoeken naar betrouwbare amateurfoto’s of filmpjes, kunnen Twitpic of Twitvid een oplossing bieden. Men voert het thema naar keuze in en meteen worden alle relevante foto’s of filmpjes geladen. Zoeken we naar meer informatie over een foto, dan kunnen we die foto uploaden naar Tineye. Tineye zal de foto vergelijken met andere foto’s op het web. Op die manier wordt het alvast veel gemakkelijker de bron van de foto te vinden.
5. Firefusk
Firefusk is een gemakkelijk te installeren Add-On (extra functie) van het programma Mozilla Firefox. Wanneer een afbeelding je aandacht trekt, kan je aan de hand van deze AddOn meer afbeeldingen vinden die op de site gebruikt worden.
Op die manier kan men in vele gevallen dus ook de officieuze afbeeldingen vinden die eigenlijk niet voor het publiek bedoeld waren.
De presentatie bevatte alle nodige elementen. Fantastische nieuwe weetjes, creatieve zoektechnieken en de nodige dosis humor.
Henk van Ess en Paul Myers drukten ons nogmaals met de neus op de feiten: sociale netwerken zoals Twitter en Facebook zijn niet meer weg te denken uit onze samenleving en met de juiste aanpak en creativiteit worden ze zeer handige tools in de handen van een onderzoeksjournalist.
Claimen en framen, dat was het thema van de conferentie 2023. Wie claimt en framet stuurt de dialoog, zet thema’s op scherp en maakt andere geluiden vaak monddood. Hoe gaan we hier als onderzoeksjournalisten mee om? Hoe bewegen we ons in een wereld van wantrouwen? Daarover ging het onder meer tijdens twee succesvolle en verrijkende conferentiedagen op vrijdag 17 en zaterdag 18 november 2023 in Gent.