Hoe maak je een nieuwsbrief profijtelijk? Maurice Botbol van Indigo Publications doet het al sinds 1981, toen hij even geen betaalde journalistieke baan had. Het geheim? Kwalitatief hoge inhoud voor een publiek van experts. Maar altijd met een journalistieke insteek.
Tekst: Margo Smit, 23 april 2010
Botbol realiseerde zich dat er veel informatie was die schreeuwde om analyse en waarvoor hij een specifiek publiek zou kunnen interesseren, maar die een krant nooit zou plaatsen omdat het algemene publiek er niets voor over zou hebben. En dus begon hij een nieuwsbrief.
Vandaag de dag publiceert Indigo Publications acht wekelijkse of tweewekelijkse vertrouwelijke nieuwsbrieven. De zes verschillende over Afrika (de inhoud loopt uiteen van de mijn- en olie-industrie tot de zo instabiele oostkust van het continent) zijn de belangrijkste bron van inkomsten. ‘Intelligence Online’ gaat over geheime diensten in de wereld (vooral in Europa en Amerika), en nummer acht behandelt politiek nieuws uit Frankrijk zelf. Daarnaast zijn er drie digitale publicaties: een portal over Afrika, Intelligence Online op het web, en ‘Lettre A’ over Frankrijk.
‘Wij hebben een klein team van 20 tot 25 mensen, de helft zijn journalisten, de andere helft zijn marketing en technische functies.’ De opbrengst was 2,7 miljoen euro in 2009, die geheel uit abonnementen komt. ‘We plaatsen geen advertenties, doen geen consulting en werken niet met fondsen. We hoeven ook niet om leningen van de bank te vragen en dat helpt me wel goed te slapen ’s nachts.’
Indigo Publications is economisch onafhankelijk, en dat moet wil je politiek en vooral journalistiek onafhankelijk zijn en blijven, zegt Botbol. En je moet cultureel onafhankelijk zijn. Je moet je immers realiseren, met dit soort zeer gespecialiseerde nieuwsbrieven, dat je publiek overal op de wereld zit. Het kost extra moeite om je cultuur ‘achter je te laten’ als je schrijft, maar het kan.
Wat is het geheim van Indigo? Er zijn duizenden nieuwsbrieven in de wereld, en wie leest ze nog? Het zit hem in de unieke inhoud en in de kwaliteit van de informatie, zegt Botbol. ‘Het onderzoeken zit in ons DNA. Zelfs in de jaren 80, toen het nog weken kostte om informatie uit Kenia te krijgen, gingen we toch op onderzoek uit. Alleen toen deden we het per telex.’
De kwaliteit moet hoog zijn, want het gespecialiseerde publiek gebruikt de nieuwsbrieven om beslissingen op te baseren. ‘Het lezerspubliek is zelf expert op het vlak waarover gepubliceerd wordt. Maar ook een expert kan niet alles dat er verschijnt in de wereld bijhouden. Dat doen wij dus, en wij laten er ook nog kritisch onderzoek en een analyse op los. We stellen dus heel hoge eisen aan ons personeel. Het moet in staat zijn te zien of een minister die vandaag belangrijk is, dat morgen ook nog is. En dan bijvoorbeeld in Afrika. Dat is niet eenvoudig.’ Indigo gebruikt ook freelance journalisten op locatie, die voor de marktprijs ter plaatse werken. ‘50 tot 150 per stuk. Meer kan ik helaas niet betalen,’ zegt Botbol.
Wie zijn die goedbetalende abonnees, die maar met enkele honderden per nieuwsbrief zijn (het aantal lezers is uiteraard hoger)? De meeste zitten bij bedrijven, legt Botbol uit. ‘Een autofabrikant die bij investeringsbeslissingen alles moet weten over de politieke situatie in Afrika, bijvoorbeeld. Of bedrijven die geïnteresseerd zijn in de activiteiten van geheime diensten in de wereld.’ 65% van de abonnees zijn bedrijven, 25% is overheid en 15% universiteiten en NGO’s. Een abonnement op een papieren versie kost van 600 tot 940 euro per jaar.
De komst van internet in de jaren ’90 veranderde veel voor Indigo. Papier is zeker niet verdwenen. Maar nu is het ook mogelijk om met vele kleine transacties een artikel betaalbaar te maken voor mensen in bijvoorbeeld Ivoorkust, voor 1,50 euro per artikel of een abonnement voor een veel lagere prijs. Dat levert een heel nieuwe en veel grotere lezersgroep op, zegt Botbol. En met de teloorgang van de postbezorging gaan steeds meer abonnees over op de nieuwsbrief in PDF-vorm die achter een betaalsleutel zit.
Dat één zo’n PDF-magazine eindeloos gekopieerd kan worden is een groot probleem, geeft hij toe. Dus ontwierpen de techneuten van Indigo hun eigen systeem om te voorkomen dat PDF’s kunnen worden doorgezonden per computer en ze bij uitprinten de naam van de abonnee geïmpregneerd krijgen. ‘Dat zorgt voor morele druk om niet verder te verspreiden. Maar we hebben ook de prijs van onze PDF-abonnementen verlaagd, om piraterij een beetje tegen te gaan.’
Botbol blijft steeds terugkomen op de inhoud. Dat blijft toch de sleutel, zegt hij. Daar zijn goed opgeleide journalisten, met een groot netwerk voor nodig. ‘En die hebben we gelukkig.’ De namen van die journalisten worden niet gepubliceerd, om hen te beschermen tegen repercussies ter plaatse. Soms gaat het mis en wordt de naam van een freelancer toch bekend. Enige tijd geleden werd een Ivoriaanse freelancer van Indigo vermoord. Botbol verzucht: ‘Geen enkel stuk informatie is iemands leven waard. Daar slaap ik wel slecht van.’
Wil je bijgepraat worden door collega’s over hun lokale onderzoeksverhalen? Wil je snel overheidsstukken kunnen vinden en doorzoeken? De verhalen liggen op straat, maar je moet ze wel vinden. Prominente sprekers geven een kijkje in hun keuken op dinsdagmiddag 21 mei in Alkmaar.
