Conferentie, Kenniscentrum

Creatieve Journalistiek (deel 2)

Panelsessie: Creatieve Journalistiek (deel 2)
Datum en tijd: vrijdag 27 november, 15:45-17:00 uur
Spreker: Markus Geers

Tekst: Anneke Verbraeken

Deel 2 – De techniek in de praktijk

Hier komt-ie dan: techniek nummer 1.

1. Neem een (saai) onderwerp en bedenk hoe je het normaal zou aanpakken.

2. Bedenk nu 10 minuten lang nieuwe ideeën; hoe kan het anders? Alles kan, denk niet aan werkbaarheid of uitvoerbaarheid.

3. Licht het belangrijkste aspect er uit, zet dit in het midden van een A4 en zet rondom allerlei termen waarmee je dat aspect associeert (associatiebloem). Doe dit ook weer 10 minuten.

4. Neem vervolgens een term uit die associatiebloem en zet deze bovenaan een nieuw A4tje. Ga vervolgens associëren met deze term en zet de associaties onder elkaar (associatieketting). Probeer niet te lang in dezelfde associatie te blijven hangen; hoe meer verschillende thema’s, hoe meer keuze straks.

5. Neem uit de associatieketting die woorden die niets met het oorspronkelijke onderwerp te maken (lijken) te hebben en probeer met behulp van dat woord ideeën te genereren voor je productie.

6. Kijk naar alle ideeën die je tot nu toe hebt verzameld (ook die onder punt 2) en kies er daarvan een paar die je het meeste aanspreken. Kijk vervolgens naar doelgroep, medium, format, haalbaarheid. Kun je de ideeën aanpassen? Maak vervolgens de definitieve keuze en werk de aanpak uit.

De klas werd verdeeld in groepjes. Wij kozen voor De staat van Nederland. Een rapport met lekker veel cijfers en een voor de hand liggende aanpak: belangrijkste conclusies bovenaan, wat cijfertjes, grafiekje en klaar. Het artikel was bestemd voor de website van de Wereldomroep.

We begonnen allerlei nieuwe ideeën te spuien en hadden na een beetje stroef begin erg veel plezier. De bloem kwam tot stand rond het begrip Geluk (roze wolk, gezond, rijk, ongelukkig lotto, vroeger, liefde toeval etcetera).

De ketting werd gemaakt vanaf Vroeger (kindertijd, sigaren, stank, politiek, discussie, discuswerper, nat, zon, camping etcetera). Maar uiteindelijk was het niet via deze associatietechniek, maar door techniek nummer 2 waardoor wij de meest originele aanpak vonden.

Techniek nummer 2

1. Kies een held die je aanspreekt (een held die (bijna) iedereen kent;
2. Begeef je in de denkwereld van die held;
3. Wat zou je held doen met je onderwerp?
4. Hoe kun je dat vertalen naar je eigen situatie?

Wij kozen Pippi Langkous. Die zou het rapport in de prullenbak hebben gegooid. Daaraan verspil je niet je tijd als je ook kunt paardrijden en de wereld ontdekken. Pipi maakt haar eigen wereld en is niet in een vakje te plaatsen.

Uiteindelijk kozen we voor de volgende aanpak van het rapport de Staat van Nederland:

Een aantal tegendraadse types (waarbij tegendraads nog een verdere definitie behoefde) laten vertellen hoe hun ideale wereld er uit zou zien en hoe hun werkelijke wereld er uit ziet. Met op de achtergrond de conclusies en cijfers van het rapport.

Het leek een goed idee, maar het advies van Geers om ideeën even in de week te laten liggen, is zo gek nog niet.

Tot ziens op #VVOJ2010

Gerelateerde artikelen

conferentie-1x

Claimen en framen, dat was het thema van de conferentie 2023. Wie claimt en framet stuurt de dialoog, zet thema’s op scherp en maakt andere geluiden vaak monddood. Hoe gaan we hier als onderzoeksjournalisten mee om? Hoe bewegen we ons in een wereld van wantrouwen? Daarover ging het onder meer tijdens twee succesvolle en verrijkende conferentiedagen op vrijdag 17 en zaterdag 18 november 2023 in Gent.

conferentie-1x

Eind 2013 ontvangt de gemeenteraad van Birmingham, Engeland – een merkwaardige anonieme brief waarin melding wordt gemaakt van een complot van Islamisten om openbare scholen in een achterstandswijk over te nemen. Het geheime plan had de codenaam Operation Trojan Horse. De brief wordt intern snel ontmaskerd als nep, maar veroorzaakt toch landelijke paniek als die in maart 2014 lekt naar de pers. Anekdotes over leerkrachten die Salafistische gedachten in de hoofden van hun leerlingen pompen en hun vrouwelijke collega’s discrimineren, buitelen over elkaar heen in de media.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk