VVOJ Conferentie Onderzoeksjournalistiek 2006
workshop: De smeerpijp
sprekers: Bram Hulzebos en Frank von Hebel (Dagblad van het Noorden)
zie ook: Dossier Smeerpijp in Jaarboek 2006
Bram Hulzebos en Frank von Hebel (Dagblad van het Noorden) gaven een voorbeeld van een rake ‘korte klap’ door ‘riooljournalistiek’ avant la lettre. Het tweetal heeft aangetoond hoe verontreinigend een oude smeerbuis door de provincie Groningen was. Door door te vragen en allerlei documenten boven tafel te krijgen, bleek dat al in de jaren negentig bekend was dat de oude persleiding naar de Eems-Dollard lekte.
Met behulp van een deskundige (hoogleraar Reijnders) maakten de journalisten van het Dagblad van het Noorden duidelijk hoe vervuild het spul was dat kon lekken: met arseen en kwik. Soms konden ze aantonen dat bepaalde beweringen niet klopten. Zoals het rapport waarin stond dat er veel peilbuizen in de grond niet meer te vinden waren. Er zelf lopend ontdekten de verslaggevers dat die er nog wel degelijk stonden.
Soms was het lastiger en moesten Hulzebos en Von Hebel bijvoorbeeld dreigen met het opstarten van een WOB-procedure om stukken in handen te krijgen. Ook hadden ze veel aan de hulp van een boer die met de gevolgen van de lekkage te maken kreeg.
In hun werk stuitten de Noorderlingen op een muur van onbegrip en ontkenning bij de provincie. Tot hun ongenoegen bleven de politieke gevolgen voor onder anderen een bestuurder zonder gevolgen.
Opvallend is dat de verslaggevers van het Dagblad van het Noorden als regiojournalisten hun reguliere werk moesten blijven doen (zoals raadsvergaderingen bijwonen), terwijl ze bezig waren met een grote zaak. Maar het is volgens hen nooit een excuus om zoiets dan niet uit te zoeken, maar er gewoon zoveel mogelijk aan te blijven doen met in dit geval een bevredigend resultaat. Er ontstond na de artikelen grote beroering, er kwamen voorlichtingbijeenkomsten voor bewoners en uiteindelijk is besloten de smeerpijp schoon te maken.
