Conferentie, Kenniscentrum

VVOJ2003: Onderzoek in de koloniën

VVOJ Conferentie 2003
Titel: Hoe noem je een buitenvrouw?
Workshop: Onderzoek in de koloniën
Sprekers: Ludo De Witte (freelance) en Hans Dortmans (Pieter van Huijstee Film & TV)
Voorzitter: Bart Beirlant (De Standaard)
Datum en tijd: Vrijdag 7 november 2003, 14.15 uur
Verslaggever: Sara Frederix

Bronnen

  1. archieven van VN, buitenlandse zaken (geen Congolese archieven)
  2. getuigen aan de hand van lijsten van familieleden, boek van Joost Oranje over de voorgeschiedenis en de bestaande bronnen over de periode tussen ’75-’82

Moeilijkheden en tegenstand

  1. probleem van sterke orale traditie –> is heel tijdrovend en kostelijk onderzoek
  2. probleem van de politieke ruimte om dit onderwerp bespreekbaar te maken; dat was niet mogelijk tot ’97-’98
  3. Geen noemenswaardige tegenstand wegens de goede relaties in Nederland, en in Suriname was het tij aan het keren (Er werd meer gesproken over Bouterse en de decembermoorden)
  4. Het was wel een probleem om mensen voor de camera te doen getuigen. (Mensen met een bedrijf in Nederland hadden bijvoorbeeld schrik dat Bouterse weer aan de macht kan komen)
  5. Probleem om genoeg beeldmateriaal bijeen te krijgen. (gelukkig waren er VHS-beelden van particulieren)

Gevolgen

  1. een parlementaire onderzoekscommissie om de rol van België in de moord op Lumumba te onderzoeken, maar daarna is het allemaal een beetje doodgebloed en is de politieke opening van 1999 dichtgeslibt
  2. de documentaire is niet in cinemazalen maar wel op tv getoond en heeft het onderwerp weer bespreekbaar gemaakt voor de jongere generatie

Culturele kloof?

  1. niet zoveel problemen mee gehad aangezien ik vooral met Westerse bronnen en Afrikanen, betrokkenen en academici in België heb gewerkt. Je moet wel opletten voor de sterke afhankelijke positie van Afrikaanse academici tegenover de Belgische staat.
  2. ik pleit niet zo zeer voor meer samenwerking. De Congolese universiteiten staan op het niveau van de Belgische middelbare scholen
  3. vb: je moet weten wie je eerst hoort aan te spreken, van oud naar jong
  4. vb: je moet op je kleding en manier van vragen stellen als je bvb. Afrikaanse ministers interviewt
  5. ik pleit voor meer samenwerking met Surinaamse journalisten, dat gebeurt veel te weinig en daar moeten we actief naar op zoek gaan. En er wordt te weinig naar het verleden teruggeblikt.
  6. vb: hoe omschrijf je een ‘buitenvrouw’ in je reportage? Noem je haar ‘partner’? Welke rol speelt ze?
  7. Vb: je moest rekening houden met de rouwperiode

Gerelateerde artikelen

conferentie-1x

Claimen en framen, dat was het thema van de conferentie 2023. Wie claimt en framet stuurt de dialoog, zet thema’s op scherp en maakt andere geluiden vaak monddood. Hoe gaan we hier als onderzoeksjournalisten mee om? Hoe bewegen we ons in een wereld van wantrouwen? Daarover ging het onder meer tijdens twee succesvolle en verrijkende conferentiedagen op vrijdag 17 en zaterdag 18 november 2023 in Gent.

conferentie-1x

Eind 2013 ontvangt de gemeenteraad van Birmingham, Engeland – een merkwaardige anonieme brief waarin melding wordt gemaakt van een complot van Islamisten om openbare scholen in een achterstandswijk over te nemen. Het geheime plan had de codenaam Operation Trojan Horse. De brief wordt intern snel ontmaskerd als nep, maar veroorzaakt toch landelijke paniek als die in maart 2014 lekt naar de pers. Anekdotes over leerkrachten die Salafistische gedachten in de hoofden van hun leerlingen pompen en hun vrouwelijke collega’s discrimineren, buitelen over elkaar heen in de media.

Sluit je aan bij de vereniging van onderzoeksjournalisten

En vergroot je kennis én netwerk