Samen met zoekspecialist Eric Hennekam geeft Rob van Drie, hoofd sector expertise van het CBG |Centrum voor Familiegeschiedenis, inzicht in de onderzoeksstappen die aan de basis liggen van het schrijven van een familiegeschiedenis. Van Drie is onder meer bekend van de televisieserie Verborgen Verleden (NTR). Van Drie vertelt aan de hand van voorbeelden hoe een journalist het Centrum voor Genealogie kan gebruiken bij onderzoek naar familiegeschiedenis; de theorie wordt gevolgd door een rondleiding door het archief.
Door Fabian de Bont
Eerst wat basisinformatie. Het CBG, dat is gevestigd in het gebouw van het Nationaal Archief in Den Haag, is in 1945 opgericht door de Haagse politicus Eeltjo van Beresteyn – daarom is de workshop ook in de naar hem vernoemde zaal. Het CBG is een documentatiecentrum met digitale focus voor liefhebber en professional. Ze brengen familie’s en de familiegeschiedenis in kaart.
De mogelijkheden van het CBG laat Van Drie zien aan de hand van een casus. Op vijf november twitterde Ewoud Sanders een vraag: ‘Wie weet meer van Ida Keller, een protestantse schrijver die tussen 1897 en 1934 tientallen bekeringsboeken schreef?’ Hij had weinig informatie over haar, dus ging Van Drie aan de slag. Op basis van een familieadvertentie in de Dordrechtse Courant en wat zoekwerk in het Amsterdamse archief vond hij persoonsinformatie.
Maar nu gaat de zoektocht pas beginnen.
Bij familiegeschiedenis ga je eerst na of er eerder onderzoek is gedaan. Raadpleeg de digitale studiezaal van het CBG. Daar zijn eerdere publicaties en archieven verzameld – veel daarvan zijn gedigitaliseerd. Op afstand zijn allerlei bronnen aan te vragen.
Op Stamboom Nederland is heel veel materiaal. Onderzoekers kunnen zelfs resultaten delen op de website, zodat de site wordt aangevuld. Verder beheren ze de site Wie Was Wie, een landelijke site met bronnen, waar veel archiefinstellingen aan meedoen, met meer 111 miljoen persoonsnamen. Het bevolkingsregister, doop -en trouwregister en de gemeentelijk basisadministratie – het zit er allemaal in.
Verder heeft het CBG een groot overzicht van familieadvertenties – een overzicht met adresgegevens van mensen vanaf 1790. Heel veel informatie die je helpt om verder te zoeken. In de bronnenzaal zijn die allemaal te raadplegen.
Ook zijn er persoonskaarten en persoonslijsten. Meer dan 6,5 miljoen kaarten en 2,5 miljoen lijsten zitten in het archief – het is een unieke database. Van Drie laat een kaartje zien van de vader van André Hazes. Als journalist kun je een uittreksel kijken, maar er rust een privacy embargo op. Want alles over zijn echtscheidingen en kinderen staat op dat kaartje. Als journalist moet je je altijd bewust zijn van wat je ermee doet.
Tot slot gaan de deelnemers van de workshop naar het archief van het CBG. Van Drie loopt langs kasten vol geboortekaartjes en huwelijksakten. Iemand vraagt waarom al deze informatie nog wordt bewaard – het is immers gedigitaliseerd. Van Drie: “Bestandsformaten verouderen. De nieuwste computers kunnen die niet meer lezen. Archiefstukken, daarentegen, blijven tot in de eeuwigheid bestaan.”
